Σχολικές γιορτές και Διαπολιτισμικότητα στην Προσχολική Εκπαίδευση
School celebrations and Interculturalism in Preschool Education
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Author
Μητάκου-Ντζιαδήμα, Ηλέκτρα
Date
2024-02-15Advisor
MOUSENA, ELENIKeywords
Σχολικές γιορτές ; Διαπολιτισμική εκπαίδευση ; Πλουραλισμός ; Διαπολιτισμική συμπερίληψη ; Προσχολική εκπαίδευσηAbstract
Εισαγωγή: Η πολυπολιτισμικότητα, χαρακτηρίζει πλέον την Ελληνική κοινωνία, όπως και τις κοινωνίες άλλων Ευρωπαϊκών και μη χωρών. Η διαπολιτισμική εκπαίδευση συντελεί στη δημιουργία μιας κοινωνίας της αλληλεγγύης και του σεβασμού, ενώ οι σχολικές γιορτές φαίνεται να αποτελούν το ιδανικό πλαίσιο για την εφαρμογή της, ήδη από την προσχολική ηλικία.
Σκοπός: Η παρούσα ερευνητική διπλωματική εργασία, εξετάζει τον διαπολιτισμικό χαρακτήρα των σχολικών εορτών στην προσχολική εκπαίδευση. Μελετώνται οι αντιλήψεις των παιδαγωγών για τη συμπερίληψη στοιχείων άλλων πολιτισμών στο πλαίσιο των σχολικών εορταστικών δράσεων και συγκεντρώνονται μέθοδοι και τεχνικές που ακολουθούνται και μαρτυρούν την υιοθέτηση -ή όχι- των αρχών της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης. Επιπλέον, εξετάζονται οι παράγοντες που ενισχύουν ή αποθαρρύνουν τους εκπαιδευτικούς ως προς την εφαρμογή πρακτικών διαπολιτισμικής συμπερίληψης στο πλαίσιο των σχολικών γιορτών, ενώ ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον θεσμό του εορτασμού Εθνικών επετείων και θρησκευτικής φύσεως εκδηλώσεων.
Μέθοδος: Για την υλοποίηση της έρευνας, αξιοποιήθηκε η ποιοτική μέθοδος. Εφαρμόστηκαν ημι-δομημένες συνεντεύξεις για τη συλλογή των δεδομένων, ενώ η προσέγγιση των υποψήφιων υποκειμένων πραγματοποιήθηκε με την τεχνική της «δειγματοληψίας χιονοστιβάδα» και τη «σκόπιμη δειγματοληψία». Όλα τα υποκείμενα είναι γυναίκες παιδαγωγοί, ηλικίας από 24 έως 50 ετών και εργάζονται τόσο στον ιδιωτικό, όσο και στον δημόσιο τομέα. Οι συνεντεύξεις με τις συμμετέχουσες πραγματοποιήθηκαν διαδικτυακά, μέσω βιντεοκλήσης.
Αποτελέσματα: Από τη συγκέντρωση των ερευνητικών δεδομένων, προκύπτει πως όλες οι συμμετέχουσες αναγνωρίζουν την ανάγκη διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως του πληθυσμού των αλλοδαπών μαθητών στο τμήμα. Φαίνεται πως ο θεσμός των σχολικών γιορτών πράγματι αποτελεί πεδίο εκδήλωσης διαπολιτισμικών πρακτικών, ενώ η πλειοψηφία των συμμετεχόντων, προσπαθούν να εφαρμόζουν τις αρχές της διαπολιτισμικής συμπερίληψης, ακόμη και μέσα στο πλαίσιο των σχολικών εορτών, παρά τις δυσκολίες που υφίστανται. Όλα τα υποκείμενα της έρευνας καταδεικνύουν την ελλιπή προετοιμασία των εκπαιδευτικών σε ζητήματα πολυπολιτισμικής ετερότητας και τονίζουν την ανάγκη για μεγαλύτερη οργάνωση και στήριξη του έργου τους, από επίσημους φορείς. Τέλος, τονίζουν την καταλυτική σημασία της προσωπικής θέλησης, πέραν της εκπαίδευσης και των ακαδημαϊκών γνώσεων, αλλά και τη βαρύτητα που κατέχει η εμπειρία πρακτικών εφαρμογών στο πολυπολιτισμικό πλαίσιο, συγκριτικά με την εργασιακή εμπειρία.
Συμπεράσματα: Τα συμπεράσματα παρουσιάζουν μια γενική εικόνα για τις συνθήκες προετοιμασίας των παιδαγωγών σε ζητήματα ετερογένειας, των αντιλήψεων και πρακτικών που φέρει η κοινότητα των εκπαιδευτικών, αλλά και των στάσεων που φαίνεται να εκδηλώνουν γονείς και παιδιά, απέναντι στην προσέγγιση θεμάτων διαφορετικού -της κυρίαρχης κουλτούρας- κοινωνικοπολιτισμικού υποβάθρου. Αν και τα δεδομένα δεν μπορούν να θεωρηθούν αντιπροσωπευτικά, λόγω του περιορισμένου αριθμού των υποκειμένων, εντούτοις η βιβλιογραφική συνεισφορά τους τόσο σε εκπαιδευτικούς, όσο και σε γονείς και στο γενικό πληθυσμό, πιστεύεται ότι είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα.
Abstract
Introduction: Multiculturalism is now a feature of Greek society, as well as the societies of other European and non European countries. Intercultural education contributes to the creation of a society of solidarity and respect, while school festivals seem to be the proper context for its implemen-tation, starting from pre-school age.
Purpose: This research thesis, examines the intercultural character of school celebrations in pre-school education. The perceptions of educators on the inclusion of elements of other cultures in the context of school festive activities are studied and methods and techniques that outline the adoption - or not - of the principles of intercultural education, are collected. In addition, the factors that enhance or discourage teachers in the implementation of intercultural inclusion practices in the context of school celebrations are examined, while emphasis is given to the institution of celebrating national anniversaries and religious events.
Method: For the implementation of the research, the qualitative method was utilized. Semi-structured interviews were used for data collection, while the approach to the prospective subjects was carried out using the technique of "snowball sampling" and "purposive sampling". All the subjects are female educators, aged between 24 and 50 years old and working in both the private and public sectors. Interviews with the participants were conducted online, via video call
Results: Summarizing the research data, it is clear that all participants recognize the need for intercultural education, regardless of the population of foreign students in the class. It seems that the institution of school events is indeed a field for the manifestation of intercultural practices, while the majority of the participants try to apply the principles of intercultural inclusion, even within the framework of school festivals, despite the difficulties they face. All participants of the survey point out the insufficient preparation of teachers on issues of multicultural diversity and emphasize the need for greater organization and support of their work, by official institutions. Finally, they stress the crucial importance of personal will, beyond education and academic knowledge, but also the importance of practical experience in a multicultural context, compared to work experience.
Discussion: Conclusions presents a general picture of the conditions for educators’ preparation on issues of heterogeneity, of the perceptions and practices of the community of educators, but also of the attitudes that parents and children seem to manifest, towards the approach of issues of a dif-ferent socio-cultural background from the dominant culture. Although the data cannot be considered as representative, due to the limited number of participants, their literary contribution to both teachers, parents and the general population is believed to be of particular interest.