Η συμβολή του μάρκετινγκ κρίσεων στην οργανωσιακή ανθεκτικότητα. Ο αντίκτυπος της πανδημίας του COVID-19 στις εξαγωγικές δραστηριότητες των επιχειρήσεων
The contribution of crises marketing on organizational resilience. The impact of the COVID-19 pandemic on company export activities
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Szajbel-Nikolaou, Marta
Ημερομηνία
2021-03Επιβλέπων
Σαμαντά, ΕιρήνηΛέξεις-κλειδιά
Διαχείριση κρίσεων ; Οργανωσιακή ανθεκτικότητα ; Εξαγωγές ; Διαχείριση κινδύνου ; Μάρκετινγκ κρίσεων ; Crisis communication ; Crisis marketing ; Risk management ; Crisis managementΠερίληψη
Η πανδημία του COVID-19 ασκεί σημαντική πίεση στις δραστηριότητες των επιχειρήσεων. Είναι σχεδόν σίγουρο, ότι τα μέτρα που θεσπίστηκαν για να επιβραδύνουν την εξάπλωση της έχουν άμεσο αντίκτυπο στην οργανωσιακή ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων.
Ο σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η αποτύπωση του ρόλου μάρκετινγκ κρίσεων στην οργανωσιακή ανθεκτικότητα καθώς και η διερεύνηση του αντίκτυπου της πανδημίας του COVID-19 στις δραστηριότητες κυρίως των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με εξαγωγικές δραστηριότητες. Για την εκπλήρωση των ερευνητικών στόχων της εργασίας πραγματοποιήθηκαν δύο είδη ερευνών: δευτερογενής έρευνα βιβλιογραφικής ανασκόπησης σε ακαδημαϊκές πηγές (άρθρα, βιβλία, πρακτικά συνεδριών, papers, κτλ.) και πρωτογενής ποσοτική έρευνα σε δείγμα 188 επιχειρήσεων (Ν=188). Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε κατά τη διάρκεια της έρευνάς ήταν ο Θετικισμός. Μετά από μία βιβλιογραφική ανασκόπηση τόσο σε ξένες όσο και ελληνικές πήγες, πραγματοποιήθηκε μια ποσοτική έρευνα προκειμένου να επιβεβαιωθούν ή να απορριφθούν οι υποθέσεις που τέθηκαν. Τα ερωτηματολόγια διακινήθηκαν με τους εξής τρόπους: • δημοσίευση του ερωτηματολογίου σε μια κλειστή ομάδα επιχειρηματιών στο Facebook, πρέπει να σημειωθεί ότι το περιεχόμενο της δημοσίευσης είναι διαθέσιμο μόνο σε μέλη της ομάδας • ηλεκτρονική αποστολή του ερωτηματολογίου σε εξαγωγικές επιχειρήσεις χρησιμοποιώντας στοιχειά επικοινωνίας που προέρχονται από τις βάσεις δεδομένων ICAP και KOMPASS • ηλεκτρονική αποστολή του ερωτηματολογίου σε επιχειρήσεις που συμμετείχαν στις πιο σημαντικές εμπορικές εκθέσεις (στοιχεία από τους επίσημους ιστότοπους των διοργανωτών των εκθέσεων δημοσιεύονται συνήθως στην ενότητα "κατάλογος εκθετών") • ηλεκτρονική αποστολή του ερωτηματολογίου σε εξαγωγικές επιχειρήσεις που συνδέονται με διάφορους τύπους οργανισμών προώθησης εξαγωγών. Βάσει της έρευνας προέκυψε, ότι οι επιχειρήσεις που χρησιμοποιούσαν ειδικά εργαλεία και υποδομές σε μορφή ενός σχεδίου δράσης κατάφεραν να λειτουργήσουν καλύτερα κατά τη διάρκεια της κρίσης του COVID-19 σε σχέση με τις επιχειρήσεις που δεν είχαν κάνει την αντίστοιχη προετοιμασία. Όσον αφορά τις πωλήσεις, τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι 11 το 63,7% του δείγματος, δηλαδή 127 εταιρείες ανέφεραν σημαντικά χαμηλότερες συνολικές πωλήσεις, ενώ το 30,9% του δείγματος δήλωσε ότι η μείωση των πωλήσεων αφορούσε κυρίως τις εξαγωγές. Επιπλέον, ως μεγαλύτερο πρόβλημα στις εξαγωγικές δραστηριότητες αναγνωρίστηκε η αύξηση του κόστους μεταφοράς, καθώς και οι περιορισμοί στις μεταφορές που επέβαλαν οι εθνικές κυβερνήσεις. Μέσα από την παρούσα έρευνα επισημαίνεται επίσης η σημαντικότητα της χρήσης επικοινωνιακών εργαλείων καθώς και των πλατφορμών κοινωνικών μέσων (social media). Η μελέτη επιβεβαίωσε ότι ο προγραμματισμός σεναρίων και η κατάλληλη επικοινωνία μέσω Διαδικτύου είναι από τα βασικά εργαλεία στη δύσκολη διαδικασία διατήρησης της ετοιμότητας των επιχειρήσεων και μπορούν να μειώσουν σημαντικά τις αρνητικές επιπτώσεις της κρίσης. Στην πράξη, τα ερευνητικά αποτελέσματα μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε μελλοντικές έρευνες σχετικά με τον αντίκτυπο της κρίσης στην οργανωσιακή ανθεκτικότητα των επιχειρήσεων.
Περίληψη
The COVID-19 pandemic puts significant pressure on business activities. It is almost certain that the measures adopted to slow down its spread have a direct impact on the organizational resilience of companies. The purpose of this study is to capture the role of crisis marketing in the organizational resilience of companies and to examine the impact of the COVID-19 pandemic on the activities of mainly small and medium-sized enterprises with export activities. In order to achieve the research objectives of the research, two types of research were conducted: secondary research of bibliographic review in academic sources (articles, books,
conference proceedings, papers, etc.) and primary quantitative research on a sample of 188 companies (N = 188).
The methodology followed during the research was Positivism. After a literature review in foreign and Greek sources, a quantitative survey was conducted in order to confirm or reject the hypotheses that were raised. The questionnaires were distributed in the following ways: • the questionnaire was posted in closed groups connecting companies on the Facebook (it should be noted that the content of the publication is available only to group members) • the questionnaire was sent electronically to exporters (using contact information from the ICAP and KOMPASS databases) • the questionnaire was sent electronically to companies that participated in the most important trade fairs (data from the official websites of the exhibition organisers which are usually published in the section "catalog of exhibitors”) • the questionnaire was sent electronically to export companies associated with various types of export promotion organisations Finally, research has shown that companies that used special tools and infrastructure, such as an emergency plan, were able to perform better during the COVID-19 crisis than companies that did not prepare accordingly. In terms of sales, the results of the survey showed that 63.7% of the sample, 127 companies in total, announced a significantly lower total sales, while 30.9% of the sample indicated that the decrease in sales was mainly related to exports. The biggest problem with export activities was the increase in transport costs and government restrictions related to the functioning of transport. This study also highlights the importance of communication tools and social media platforms. The results confirmed that scenario planning and proper Internet communication are key tools in the difficult process of maintaining business readiness, which can help to significantly reduce the negative effects of the crisis. In practice, the research results can be used in future research on the impact of the crisis on the organizational resilience of enterprises.