Επιδημιολογία μυκηταιμιών από σπάνιους μύκητες σε ένα Πανεπιστημιακό νοσοκομείο τριτοβάθμιας φροντίδας στο χρονικό διάστημα 2009-2022
Epidemiological trends of fungemia due to rare fungi in an academic tertiary care hospital during 2009-2022
Πτυχιακή εργασία
Συγγραφέας
Αλευρά, Αγγελική
Μητσόπουλος, Δημήτριος
Ημερομηνία
2024-03-08Επιβλέπων
Siopi, MariaΛέξεις-κλειδιά
Ελλάδα ; Σπάνιοι μύκητες ; Μυκηταιμία ; Επιδημιολογία ; Αντιμυκητική αντοχήΠερίληψη
Οι μυκηταιμίες με αιτιολογικό παράγοντα κάποιο σπάνιο μύκητα αποτελούν μια αναδυόμενη κατάσταση, η οποία δεν έχει ακόμη διερευνηθεί επαρκώς. Η αντοχή που εμφανίζουν αυτά τα αναδυόμενα παθογόνα σε πολλούς αντιμυκητικούς παράγοντες αποτελούν πρόκληση για την προφυλακτική/εμπειρική αγωγή. Οι διηθητικές λοιμώξεις που προκαλούνται από σπάνιο μύκητα παρουσιάζουν γεωγραφική ποικιλότητα, όσον αφορά την επιδημιολογία και την συχνότητα εμφάνισής τους παγκοσμίως. Τα δεδομένα για το επιδημιολογικό τοπίο στην Ελλάδα είναι προς το παρόν ελάχιστα. Επομένως, πραγματοποιήσαμε ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, με σκοπό τον προσδιορισμό των ελλείψεων στα εγχώρια επιδημιολογικά δεδομένα και εκπονήσαμε μια αναδρομική έρευνα 14 ετών, περιγράφοντας την επιδημιολογία των μυκηταιμιών από σπάνιους μύκητες σε ένα ελληνικό Πανεπιστημιακό νοσοκομείο τριτοβάθμιας φροντίδας. Όλες οι επιβεβαιωμένες περιπτώσεις μυκηταιμιών από σπάνιο μύκητα σε ασθενείς που νοσηλεύονταν στο Πανεπιστημιακό νοσοκομείο «Αττικόν» κατά την διάρκεια 01/04/2009-31/12/2022 καταγράφηκαν. Τα δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά των ασθενών αντλήθηκαν από το κλινικό ιστορικό τους (εάν ήταν διαθέσιμο). Το ποσοστό επίπτωσης της λοίμωξης εκφράστηκε ως η αναλογία των επεισοδίων ανά 1.000 εισαγωγές στο νοσοκομείο και ανά 10.000 ημέρες νοσηλείας. Τα απομονωθέντα στελέχη ταυτοποιήθηκαν με το σύστημα MALDI-ToF MS (ζυμομύκητες) ή με αλληλούχιση γονιδίων-στόχων (νηματοειδείς μύκητες) και υποβλήθηκαν σε έλεγχο της in vitro αντιμυκητικής ευαισθησίας σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες EUCAST/CLSI. Η συνολική (εύρος) συχνότητα εμφάνισης της λοίμωξης από σπάνιο ζυμομύκητα και νηματοειδή μύκητα φτάνει στο 3,8% (0-10,3%) και 1% (0-3,5%) αντίστοιχα. Η συνολική (εύρος) επίπτωσή της υπολογίστηκε στα 0,05 (0-0,10), 0,01 (0-0,04) επεισόδια/1.000 εισαγωγές στο νοσοκομείο και στα 0,11 (0-0,23), 0,03 (0-0,09) επεισόδια/10.000 ημέρες νοσηλείας, αντίστοιχα. Πιο συχνό παθογόνο ήταν ο μύκητας του γένους Rhodotorula (12/32, 38%) για τους ζυμομύκητες και Fusarium (6/8, 75%) για τους νηματοειδείς μύκητες. Καταγράφηκαν συνολικά 7/22 (32%) εκ διαφυγής λοιμώξεις του αίματος, εκ των οποίων οι 5/19 (26%) είχαν ως αιτιολογικό παράγοντα σπάνιο ζυμομύκητα και 2/3 VII (66%) σπάνιο νηματοειδή μύκητα. Η αδρή θνητότητα στην διάρκεια νοσηλείας των ασθενών ήταν 59% για τις μυκηταιμίες από σπάνιο ζυμομύκητα και 38% για τις μυκηταιμίες από σπάνιο νηματοειδή μύκητα. H γνώση των επιδημιολογικών τάσεων των μυκηταιμιών από σπάνιους μύκητες στον ελληνικό γενικό πληθυσμό είναι ανεπαρκής. Η μυκηταιμία από σπάνιους ζυμομύκητες είναι σπάνια στο νοσοκομείο επιλογής, αλλά σχετίζεται σε σημαντικό βαθμό με την εκδήλωση εκ διαφυγής λοίμωξης και έχει υπολογίσιμο ποσοστό θνητότητας. Αυτά αποτελούν τα πρώτα επιδημιολογικά δεδομένα για μυκηταιμίες από σπάνιους νηματοειδείς μύκητες στην Ελλάδα, που αντικατοπτρίζουν την υπεροχή των Fusarium spp. ως αιτιολογικό παράγοντα και το μεγάλο ποσοστό εκ διαφυγής λοιμώξεων. Η επίγνωση από πλευράς των κλινικών και η γνώση της τοπικής επιδημιολογίας μπορεί να βοηθήσουν τους ιατρούς να βελτιώσουν τις διαγνωστικές και θεραπευτικές μεθόδους αυτής της πιθανώς θανατηφόρας λοίμωξης.
Περίληψη
Fungemia due to rare fungi (RF) is an emerging but less investigated condition. Resistance of these emerging pathogens to various antifungal agents constitutes a challenge in prophylactic/empirical treatment. Invasive infections owing to RF display geographical variety in terms of epidemiology and incidence globally. Data on their epidemiological landscape in Greece are currently scarce. We therefore reviewed the literature in order to identify the local epidemiological data gaps and conducted a retrospective 14-year survey describing the epidemiology of RF fungemia in a Greek tertiary care academic hospital. All microbiologically confirmed RM fungemia cases in patients hospitalized in “Attikon” university hospital during 01/04/2009-31/12/2022 were recorded. Patients’ demographic and clinical characteristics were obtained from their medical records (where available). The incidence rate of the infection was expressed as the ratio of episodes per 1,000 hospital admissions and per 10,000 hospital bed days. The isolated strains were identified by MALDI-ToF MS (yeasts) or by sequencing informative targets (moulds) and were subjected to in vitro antifungal susceptibility testing according to the EUCAST/CLSI guidelines. The total appearance frequency of infections from a rare yeast and mould fungi reaches 3,8% (0-10,3%) and 1% (0-3,5%) respectively. The total incidence was counted at 0,05 (0-0,10), 0,01 (0-0,04) cases/1.000 admissions in the hospital and at 0,11 (0-0,23), 0,03 (0-0,09) cases/10.000 days of hospitalization, respectively. The most common isolated genus was Rhodotorula (12/32, 38%) as for yeasts and Fusarium (6/8, 75%) as for moulds. In total 7/22 (32%) were breakthrough infenctions, 5/19 (26%) due to a rare yeast and 2/3 (66%) due to a rare mould. The crude mortality rates within the hospital stay were 59% for rare yeasts fungemias and 38% for rare moulds fungemias. Knowledge of epidemiological trends of RF fungemia in Greek general population is insufficient. Rare yeast fungemia is infrequent in our centre, but is significantly associated with the development of breakthrough infections and has a considerable mortality rate. This is the first epidemiological data on rare mould fungemia in Greece, reflecting the predominance of Fusarium spp. as causative IX agent and the significant proportion of breakthrough infections. Clinical awareness and knowledge of the local epidemiology may help clinicians to refine the difficult diagnostic and treatment process of this potentially lethal infection.