Συνεργατική παραγωγή πληροφοριογραφημάτων (infographics) στο μάθημα της Γλώσσας στη Γ’ Γυμνασίου
Collaborative production of infographics in the course of Language in 9th grade

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Αντωνακοπούλου, Ελένη
Ημερομηνία
2024-09-20Επιβλέπων
Μακρή, ΑικατερίνηΛέξεις-κλειδιά
ΠληροφοριογράφημαΠερίληψη
Η παρούσα διπλωματική εργασία μελετά την ένταξη των ψηφιακών τεχνολογιών στο μάθημα της νεοελληνικής γλώσσας. Ειδικότερα, ορμώμενη από πραγματικά μαθησιακά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι μαθητές και οι μαθήτριες στα γλωσσικά μαθήματα, υιοθετείται και προτείνεται ο συγκερασμός διαφορετικών εκπαιδευτικών πεδίων και σύγχρονων πρακτικών για τη μελέτη της αφαιρετικής δεξιότητας και της κατανόησης κειμένου των μαθητών κατά την παραγωγή περιλήψεων.
Αναλυτικότερα, προτείνεται η ένταξη της υπολογιστικής σκέψης σε ένα γλωσσικό μάθημα, συνδυάζοντας στοιχεία από τη θεωρία των πολυγραμματισμών και της συνεργατικής μάθησης, ενώ παράλληλα μελετάται η επιρροή της συνεργατικής παραγωγής πληροφοριογραφημάτων στην αφαιρετική δεξιότητα και στην κατανόηση κειμένου κατά τη διαδικασία της παραγωγής περιλήψεων στη Γ’ Γυμνασίου.
Στην παρούσα έρευνα αξιοποιούνται τα πληροφοριογραφήματα για την παραγωγή περιλήψεων, ως εργαλεία από δύο διαφορετικούς επιστημονικούς κλάδους. Συγκεκριμένα, τα πληροφοριογραφήματα αξιοποιούνται από τον κλάδο των γλωσσικών μαθημάτων ως γραφικοί οργανωτές, ενώ ταυτόχρονα αναγνωρίζονται και από τον κλάδο της υπολογιστικής σκέψης ως μοντέλα. Τα πληροφοριογραφήματα μετατρέπονται σε εργαλεία μέσα από τα οποία θα μελετηθεί η ανάπτυξη των ικανοτήτων αφαιρετικής σκέψης και της κατανόησης κειμένου κατά τη διαδικασία παραγωγής περιλήψεων. Μέσα σε αυτή τη διαδικασία δεν παραγκωνίζεται η αξία της ομαδοσυνεργασίας και τα οφέλη που προσφέρει η συνεργατική μάθηση με την υποστήριξη υπολογιστή.
Η έρευνα επομένως, επικεντρώνεται στο προσυγγραφικό στάδιο παραγωγής περιλήψεων και μέσα από ποιοτικά δεδομένα μελετά τον τρόπο με τον οποίο οι μαθητές και οι μαθήτριες επεξεργάζονται το κείμενο καθώς σχεδιάζουν πληροφοριογραφήματα. Οι μαθητές και οι μαθήτριες σε αυτή την έρευνα καλούνται να αναγνώσουν δύο κείμενα, να γράψουν δύο περιλήψεις και να σχεδιάσουν για μία από αυτές ένα πληροφοριογράφημα, ως ένα πολυτροπικό σχεδιάγραμμα, το οποίο προετοιμάζει την παραγωγή της γραπτής περίληψής τους.
Αντικείμενα προς ανάλυση αποτελούν οι περιλήψεις των μαθητών και των μαθητριών, τα πληροφοριογραφήματά τους, όπως και δεδομένα που προκύπτουν μέσα από ατομικές και ομαδικές συνεντεύξεις, από καταγραφές οθονών και από ηχογραφήσεις των συνομιλιών των συμμετεχόντων κατά τον σχεδιασμό του πληροφοριογραφήματος (think aloud protocol). Κύρια μέθοδος ανάλυσης των δεδομένων είναι η θεματική ανάλυση.
Κλείνοντας, τα ευρήματα που προκύπτουν από την παρούσα διπλωματική εργασία είναι ως επί το πλείστον ενθαρρυντικά τόσο για την κατανόηση κειμένου όσο και για τη δεξιότητα αφαίρεσης, δημιουργώντας βέβαια προβληματισμούς και περαιτέρω ζητήματα προς διερεύνηση, τα οποία και αναπτύσσονται στο τέλος της έρευνας.
Περίληψη
The present thesis deals with the integration of digital technologies in the teaching of Modern Greek language. Driven by real learning issues that students face in language lessons, the paper adopts and proposes the combination of different educational disciplines and contemporary practices to study students' abstraction skills and text comprehension in producing summaries.
In particular, the thesis proposes the integration of computational thinking in a language course and the combination of the theories of multi-literacies and collaborative learning. Moreover, the present thesis studies the influence of collaborative production of a summary in the participants abstraction skills and text comprehension.
In this research, infographics are used to produce summaries as tools from two different disciplines. Specifically, infographics are exploited by the language learning discipline as graphic organizers, while at the same time they are also recognized by the computational thinking discipline as models. The infographics are transformed into tools through which we study the development of abstract thinking and text comprehension skills in the process of producing summaries. Within this process, the value of collaborative learning with computer support is not overlooked.
The research, therefore, focuses on the prewriting stage of producing summaries and through qualitative data it studies the way students process the text as they create infographics. Students in this research are asked to read two texts, write two summaries and design an infographic, as a multimodal outline in preparation for the production of their written summary.
In this thesis the students' summaries and their infographics were analysed, as well as data obtained through individual and group interviews, screen recordings and recordings of the participants' conversations during the design of the infographic (think aloud protocol). The main method of data analysis is thematic analysis. Lastly, the findings from this thesis are mostly encouraging for students’ text comprehension and abstraction skills, but naturally they create concerns and further issues to be explored, which are developed at the end of the research.