Κυκλική οικονομία και κοινωνική προστασία
Circular economy and social protection
Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία
Συγγραφέας
Μαραβελάκης, Βασίλειος
Ημερομηνία
2021-06-18Επιβλέπων
Σεπετής, ΑναστάσιοςΛέξεις-κλειδιά
Κυκλική οικονομία ; Κοινωνική προστασία ; ΟικολογίαΠερίληψη
Ανέκαθεν το φυσικό περιβάλλον αποτελούσε εξαιρετική πηγή άντλησης ορυκτού πλούτου για την εκπλήρωση των αναγκών του ανθρώπου, σε τροφή, υλικά αγαθά, και μετέπειτα επεξεργασίας τους σε τεχνολογικά και άλλα χρήσιμα μέσα, βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής και επιτυγχάνοντας κοινωνική ευημερία. Με την Βιομηχανική Επανάσταση διαμορφώθηκε έναν εντατικό σύστημα εκμετάλλευσης του φυσικού πλούτου, καθιερώνοντας έτσι το γραμμικό οικονομικό μοντέλο που στόχο έχει την συνεχιζόμενη ανάπτυξή του, βασιζόμενο στους φυσικούς πόρους της γης. Αυτό το μοντέλο επικρατεί και σήμερα, μόνο που πλέον πολλοί παράγοντες συντελούν σε μείωση της αποδοτικότητάς του, δεν συμβαδίζουν με την νοοτροπία του και κυρίως υποδεικνύουν τον ρυπογόνο του ρόλο. Διανύουμε την περίοδο της ψηφιακής επανάστασης και πολλές αλλαγές θα γίνουν στον τομέα της κοινωνικής ζωής, στην εργασία αλλά και σε άλλες τις μορφές της πολιτιστικής έκφρασης των ανθρώπων. Όπως αποδεικνύεται τον τελευταίο χρόνο με την εμφάνιση του Covid 19, όπου είδαμε μια ραγδαία ψηφιοποίηση των υπηρεσιών σε εξαιρετικά μικρό χρονικό διάστημα, το οποίο από ότι φαίνεται θα μείνει και μετά το πέρας της υγειονομικής κρίσης. Η συνεχής εκμετάλλευση και εξάρτηση από τους φυσικούς πόρους της γης φαίνεται να έχει σοβαρές περιβαλλοντικές επιπτώσεις στο οικοσύστημα και παράλληλα μία ανεξέλεγκτη σπατάλη ύλης από το στάδιο εξόρυξης έως την παραγωγή και την τελική διάθεσή τους, αχρηστεύοντάς την ως απόβλητο. Η σύγχρονη οικονομική ζωή και η καταναλωτική καθημερινότητα δημιουργεί τόνους οικονομικά εκμεταλλεύσιμων αποβλήτων αχρηστεύοντας τα, ή μερικώς αξιοποιώντας τα με τους συμβατικούς τρόπους διαχείρισης, επιτρέποντας ένα μεγάλο ποσοστό σε αχρήστευση και ρύπανση. Στην Ευρώπη παράγονται επτά τόνοι σκουπιδιών από τους δέκα έξι τόνους ύλης που χρησιμοποιείται ανά άτομο, χάνοντας έτσι μεγάλο ποσοστό πολύτιμης αξιοποιήσιμης ύλης ( πλαστικό, χαρτί, μέταλλα, ξύλο). Μικρό ποσοστό καταλήγει να ανακυκλωθεί ή να καεί, ενώ το μεγαλύτερο θάβεται, ενώ θα μπορούσε να επαναχρησιμοποιηθεί είτε σαν υλικό είτε σαν πόρος. Αυτή η συνειδητοποίηση έχει πυροδοτήσει ήδη εναλλακτικές μορφές διαχείρισης των παραγόμενων αποβλήτων ενισχύοντας τον ρόλο της αειφόρου αναπτυξιακής πολιτικής. Το κυκλικό οικονομικό μοντέλο είναι μία από αυτές, το οποίο δεν διαχειρίζεται απλώς τα απόβλητα, αλλά τα μετατρέπει σε πόρους, βελτιστοποιεί την αποδοτικότητά τους και αποκαθιστά την αξία τους, περιορίζοντας μ ’αυτό τον τρόπο τις υπολειμματικές ροές. Αποτελεί μια νέα μορφή προσέγγισης της οικονομίας και της κοινωνίας με γνώμονα το περιβάλλον μέσω της αποκατάστασης του φυσικού κεφαλαίου. Στην παρούσα εργασία μελετάται η συμβολή της Κυκλικής Οικονομίας, με την εφαρμογή ανάλογων πρακτικών στρατηγικών και μοντέλων που μπορούν να βελτιστοποιήσουν την διαχείριση των πόρων και των υπολειμμάτων, να αποτρέψουν την ρύπανση και την υποβάθμιση του περιβάλλοντος μέσα από την επιχειρηματική δραστηριότητα, ενισχύοντας παράλληλα την οικονομία και την κοινωνία και να φέρει κοινωνική ευμάρεια στους πολίτες. Η μορφή του κειμένου διαμορφώνεται ως εξής: αρχικά περιγράφεται ως έννοια η κυκλικής οικονομία μέσα από την θεωρητική και πρακτική της διάσταση καθώς και οι δράσεις που γίνονται για την επίτευξη αυτής παγκοσμίως και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και ειδικότερα στην Ελλάδα. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναλύεται η έννοια της Κοινωνικής προστασίας μέσα από την θεωρητική διάσταση καθώς και ιστορική αναδρομή. Τέλος γίνεται η σύνδεση μεταξύ της κυκλικής οικονομίας και της κοινωνικής προστασίας και πως το μοντέλο αυτό θα επιφέρει κοινωνική ισότητα και ανάπτυξη .
Περίληψη
The natural environment has always been an excellent source of pumping pure raw materials to meet the needs of human capital in food, material goods, and then processing them into technological and other useful means, improving the quality of life and achieving social prosperity. With the Industrial Revolution, an intensive system of exploitation of natural wealth was formed, establishing the linear economic model that aims at its continued development, based on the natural resources of the earth. This model still prevails today, although many factors now contribute to reducing its efficiency, do not go in hand with its mentality and mainly indicate its polluting role. We are going through the period of digital revolution and many changes will be made both in society and at work but also in all forms of social life. As it turns out last year with the advent of Covid 19 we saw a rapid digitization of services in an extremely short time. The continuous exploitation and dependence on the natural resources of the earth proves to have serious environmental effects on the ecosystem and in the same time an uncontrolled waste of valuable secondary material from their extraction, processing and final disposal stage, making it useless. Modern economic life and everyday life create tons of economically exploitable waste by disposing it, or partially utilizing it with conventional management methods, allowing a large percentage of disuse and pollution. In Europe, six tons of waste is generated out of the sixteen tons of material used per person, losing a large percentage of valuable recyclables (metals, wood, plastic, paper). A small percentage ends up being recycled or burned, while the largest is buried, while it could be reused either as a material or as a resource.
This awareness has already triggered alternative forms of waste management by strengthening the role of sustainable development policy. The cyclical economic model is one of them, which not only manages waste, but turns it into resources, optimizes their efficiency and restores their value, reducing or eliminating residual flows. It is a new way of approaching production, economy and society have a view to protect the environment through the restoration of natural capital. In the present work, the contribution of Circular Economy is studied, with the similar practical strategies and models that can optimize the management of resources and waste, to prevent pollution and environmental degradation through business, while strengthening the economy and society and bring social prosperity to the citizens. The structure of the work is as follows. Initially, the concept of the circular economy is described through its theoretical and practical dimension as well as the actions taken to achieve these both globally and in the E.U. and especially in Greece. The second chapter analyzes the concept of social protection through the theoretical dimension as well as historical background. Finally, the connection is made between the circular economy and social protection and how this model will bring about social equality and development.