Μηχανισμοί ανθεκτικότητας μικροοργανισμών στα αντιβιοτικά

Abstract

Θέμα της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι οι μηχανισμοί ανθεκτικότητας που αναπτύσσουν οι μικροοργανισμοί στα αντιμικροβιακά φάρμακα. Πρόκειται για ένα πρόβλημα που απασχολεί την παγκόσμια επιστημονική κοινότητα εδώ και δεκαετίες, και με το πέρασμα του χρόνου το πρόβλημα διογκώνεται. Τα αντιβιοτικά αποτέλεσαν μία επανάσταση στην ιατρική αλλά και στην κτηνοτροφία κατά τον 20ο αιώνα. Έδωσαν τη δυνατότητα στον άνθρωπο να αντιμετωπίσει σοβαρές μικροβιακές λοιμώξεις που απειλούσαν τη ζωή του και, επίσης, έδωσε τη δυνατότητα στην κτηνοτροφία να αυξήσει το παραγωγικό δυναμικό της. Ωστόσο, η αλόγιστη και υπέρμετρη χρήση των αντιβιοτικών οδήγησε τους μικροοργανισμούς, και ιδίως τα βακτήρια να αναπτύξουν μηχανισμούς ανθεκτικότητας και αντοχής σε πολλά από αυτά τα φάρμακα. Δημιουργήθηκαν στελέχη μικροοργανισμών ανθεκτικών και δύσκολων να αντιμετωπιστούν με τη συνήθη φαρμακευτική αγωγή. Συχνά απαιτείται μεγαλύτερη δόση φαρμάκων ή μεγαλύτερη διάρκεια αγωγής ή ακόμη και η συμπληρωματική χρήση εναλλακτικών ή δευτερευόντων φαρμάκων.Οι κύριοι μηχανισμοί αντίστασης που αναπτύσσουν οι μικροοργανισμοί στα αντιβιοτικά είναι ο περιορισμός της πρόσληψης του φαρμάκου, η τροποποίηση του στόχου δράσης του φαρμάκου είτε με κάποια μετάλλαξη της δομής ή με κάποια ουσιαστική μεταβολή, η απενεργοποίηση των αντιβιοτικών συνήθως μέσω ενζύμων και η ενεργή εκροή των αντιβιοτικών με την βοήθεια κατάλληλων αντλιών εκροής. Απαιτείται για την ανάσχεση της μικροβιακής ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά πρώτα από όλα ενημέρωση, υπευθυνότητα και συνεργασία σε κρατικό αλλά και ατομικό επίπεδο.