Η διαχείριση της μετάβασης των βρεφών από την οικογένεια στον βρεφικό σταθμό – απόψεις παιδαγωγών

Κουτεντάκη, Μαρία

Managing the transition of infants from the family to nursery school-Pedagogue views

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Κουτεντάκη, Μαρία

Date

2022-02-17

Advisor

MOUSENA, ELENI

Μεταπτυχιακή εργασία (1.021Mb)

Keywords

Μετάβαση ; Βρέφη ; Ευημερία ; Ανθεκτικότητα

Abstract

Εισαγωγή: Κάθε χρόνο πολλά παιδιά βρεφικής ηλικίας, έως 2,6 ετών, για διάφορους λόγους χρειάζεται να μεταβούν από το οικογενειακό περιβάλλον σε αυτό της μη υποχρεωτικής εκπαίδευσης, δηλαδή στον βρεφικό σταθμό. Οι μεταβάσεις αυτές είναι απαραίτητες για την ανάπτυξη και εξέλιξη του ανθρώπου, όμως σε αυτή την ευαίσθητη ηλικία μπορεί να εκδηλώσουν άγχος και δυσκολίες στην προσαρμογή. Το παιδί από το οικείο, δεδομένο περιβάλλον που βρίσκεται και απολαμβάνει την αποκλειστικότητα και τη συναισθηματική ασφάλεια, που του παρέχει η μητέρα του ή άλλο πρόσωπο φροντίδας, περνά στον βρεφικό σταθμό. Ένας νέος χώρος, άγνωστος και με όχι γνώριμα πρόσωπα. Σε αυτή τη διαδικασία τα συναισθήματα είναι πολλά και ανάμεικτα τόσο για την οικογένεια όσο και για το ίδιο το παιδί, το οποίο είναι ο μεγάλος πρωταγωνιστής της κάθε μετάβασης. Με την είσοδο του παιδιού στον βρεφικό σταθμό, τη σκυτάλη της αγωγής και της φροντίδας του παίρνει το παιδαγωγικό προσωπικό του βρεφικού σταθμού, το οποίο αποτελείται από άτομα κατάλληλα εκπαιδευμένα για την καλλιέργεια, την αγωγή και τη φροντίδα των παιδιών προσχολικής ηλικίας. Για να επιτευχθεί, όμως, η ολόπλευρη ανάπτυξή τους είναι απαραίτητη μία επιτυχής και όσο το δυνατόν ομαλή μετάβαση από την οικογένεια στον βρεφικό σταθμό. Σκοπός: Ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να διερευνήσει το ζήτημα της συγκεκριμένης μετάβασης, δηλαδή από την οικογένεια στον βρεφικό σταθμό, εξετάζοντας τις απόψεις παιδαγωγών πρώιμης παιδικής ηλικίας που εργάζονται σε βρεφονηπιακούς σταθμούς του Ν. Αττικής. Μέθοδος: Η μέθοδος διερεύνησης είναι ποιοτική και η συλλογή των δεδομένων έγινε με ημι-δομημένη συνέντευξη, ώστε να καταγραφούν οι εμπειρίες, τα συναισθήματα, οι απόψεις και οι στρατηγικές των συναδέλφων σχετικά με το θέμα της έρευνας. Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι δεν είναι σαφής η έννοια της μετάβασης για τους ερωτώμενους. Οι ερωτώμενοι παρουσίασαν στρατηγικές προσαρμογής βρεφών, εκτός συγκεκριμένων περιπτώσεων που αναλύονται στην εργασία. Οι στρατηγικές που ακολουθούνται είναι ο αυξανόμενος χρόνος παραμονής στο σχολείο, σε μικρές ομάδες, με παρουσία ή όχι γονέων. Το γενικό συμπέρασμα είναι ότι οι ερωτώμενοι έχουν κοινά στοιχεία (σταδιακή είσοδος των παιδιών, σταδιακά πάντα με τις απαντήσεις τους δεν ακολουθούν συστηματικά πρόγραμμα μετάβασης από το σπίτι στον βρεφικό σταθμό, αλλά κάνουν προσαρμογή του βρέφους στον Β.Σ. Επιπλέον, φαίνεται από τα ευρήματα ότι δεν γνωρίζουν επακριβώς τί είναι μετάβαση και τι μπορεί να σημαίνει όλο αυτό. Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες χαρακτήρισαν με αρνητικά συναισθήματα, για τους ίδιους, τον πρώτο καιρό στον Π.Σ/Β.Σ. (έντονο άγχος και αγωνία σε σχέση με τα παιδιά, με τους γονείς, αλλά και με τον εαυτό τους). Τέλος, σχετικά με τους παράγοντες που τους βοηθούν ή τους παρεμποδίζουν στο έργο τους κατά την περίοδο της μετάβασης-προσαρμογής πλέον- αναφέρουν κυρίως τις παρεμβάσεις των γονέων και τη μη τήρηση του πλάνου και του ωραρίου που έχουν προσυμφωνήσει, τη συνεργασία μεταξύ των συναδέλφων, θέματα με τη διοίκηση. Αντίθετα, οι καλή συνεργασία με τους γονείς και τους συναδέλφους είναι βοηθά πάρα πολύ. Συμπεράσματα: Είναι επιβεβλημένη η συνεχής επιμόρφωση των παιδαγωγών αναφορικά με τη συστηματική διαδικασία της μετάβασης των βρεφών από το οικογενειακό περιβάλλον στο περιβάλλον του Β.Σ. και ο επίσημος σχεδιασμός προγραμμάτων μετάβασης από την κρίσιμη βρεφική ηλικία.

Abstract

Introduction: Every year many infants, up to 2.6 years old, for various reasons need to move from the family environment to the compulsory education, that is, to the nursery. These transitions are necessary for human development and progress, but at this sensitive age they can cause stress and difficulties in adaptation. The child from the familiar, given environment, that there is and enjoying the exclusivity and emotional security, provided by his mother or other caregiver, passes to the nursery school. A new structure, unknown and with no familiar persons. In this process the emotions are many and mixed for both the family and the child, who is the major principal of every transition. After the child entering the daycare center, the pedagogical staff of the daycare center takes the baton of his education and care, which consists of persons well trained in the cultivation, education and care of preschool children. However, to achieve the full development of the child, a successful and smooth transition from the family to the nursery is necessary. Purpose: The purpose of this paper is to investigate the issue of this transition, that is from family to the nursery, examining the views of early childhood educators working in nursery schools in the Prefecture of Attica. Method: The research method is qualitative and the data collection was done through a semi-structured interview, in order to record the experiences, feelings, views and strategies of colleagues on the research topic. Results: The results of the research show that the meaning of the transition for the respondents is not clear. Respondents presented infant adjustment strategies, except in specific cases analyzed at work. The strategies are the increasing time spent in school, in small groups, with or without the presence of parents. The general conclusion is that the respondents, have common elements (gradual entry of children, gradual always with their answers do not systematically follow a program of transition from home to the nursery, but make adjustment of the infant to the Nursery School. In addition, it can be seen from the findings that they do not know exactly what a transition is and what it all means. Most of the respondents characterized with negative feelings, for themselves, the first time in the Nursery School (intense, anxiety and distress in relation to the children, with the parents, but also with themselves). Finally, regarding the factors that help or hinder them in their work during the period of transition-adaptation now- they mainly mention the interventions of the parents and the non-observance of the plan and schedule that they have agreed upon, the cooperation between the colleagues, issues with the administration. On the contrary, good cooperation with parents and colleagues helps a lot. Conclusions: It is imperative the continuous training of educators regarding the systematic process of transition of infants from the family environment to the environment of the nursery and the formal planning of transition programs from critical infancy.