Διερεύνηση των προοπτικών ανάπτυξης του Οινοτουρισμού στο νησί της Τήνου

Λεγάκη, Αικατερίνη

Investigation of development prospects of Wine Tourism on Tinos island

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Λεγάκη, Αικατερίνη

Date

2021-03-03

Advisor

Παπαγρηγορίου, Αριστείδης

Μεταπτυχιακή εργασία (14.99Mb)

Keywords

Ανάπτυξη ; Οινοτουρισμός ; Δρόμοι κρασιού ; Νησί της Τήνου ; Διερεύνηση απόψεων ενδιαφερόμενων μερών ; Development ; Wine Tourism ; Wine Routes ; Tinos island ; Stakeholder analysis

Abstract

Με την εκπόνηση της παρούσας εργασίας αναζητούνται οι μέθοδοι και οι προοπτικές ανάπτυξης του οινοτουρισμού στο νησί της Τήνου, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης στρατηγικής προώθησης του τουρισμού της περιοχής. Η ειδική αυτή μορφή τουρισμού έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει συμπληρωματικά στο υπάρχον τουριστικό προϊόν του νησιού που για μακροχρόνια περίοδο περιοριζόταν στο παραδοσιακό ελληνικό μοντέλο τουριστικής ανάπτυξης “ήλιος-θάλασσα” αλλά και στον δημοφιλή για το νησί θρησκευτικό-προσκυνηματικό τουρισμό. Ειδικότερα, εξετάζεται η υφιστάμενη κατάσταση του νησιού από την πλευρά της Ζήτησης, των επισκεπτών του νησιού, με σκοπό να ταυτοποιηθούν τα κίνητρα επίσκεψης και η τυπολογία του επισκέπτη ενώ αναλύονται και οι απόψεις των ενδιαφερόμενων μερών - οινοποιών, φορέων Tοπικής Aυτοδιοίκησης και λοιπών εταίρων (stakeholders). Η ανάλυση του θέματος προσεγγίστηκε με ποιοτικές και ποσοτικές μεθόδους. Σε ότι αφορά την πρωτογενή έρευνα πραγματοποιήθηκε: α) ποσοτική έρευνα, με τη συμπλήρωση δομημένου ερωτηματολόγιου από άτομα που επισκέφθηκαν το νησί της Τήνου και β) ποιοτική έρευνα, στην οποία παρατέθηκαν και αναλύθηκαν οι απαντήσεις ημιδομημένων προσωπικών συνεντεύξεων φορέων του οινοπαραγωγικού κλάδου, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και λοιπών εμπλεκομένων, με αντιπροσωπευτικό δείγμα από τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η δευτερογενής έρευνα πραγματοποιήθηκε με τη συλλογή βιβλιογραφικών δεδομένων με σκοπό τη θεωρητική προσέγγιση του οινοτουρισμού ως ειδικής μορφής τουρισμού, αναδρομή και παραδείγματα καλών πρακτικών στην Ελλάδα και στον Κόσμο καθώς και ανάλυση της Προσφοράς και της Ζήτησης αλλά και των Ε.Ε.Μ.Τ στο νησί της Τήνου. Από τα παραπάνω διαπιστώνεται ότι τα στοιχεία που συνθέτουν την ελκυστικότητα του οινοποιείου ως τουριστικού προϊόντος αποτελούν το πρωταρχικό κίνητρο επίσκεψης, υποδεικνύοντας έναν ώριμο οινόφιλο που προσδίδει σημασία στο ιδιαίτερο “storytelling” (“αφήγημα”) από τους ίδιους τους δημιουργούς - οινοπαραγωγούς. Η τυπολογία του επισκέπτη διακρίνεται κατά βάση σε “οινόφιλους” και επαναλαμβανόμενους επισκέπτες (“repeaters”) στο νησί της Τήνου, ενώ το ένα τρίτο αποτελούν “περιστασιακοί επισκέπτες”, άτομα χωρίς ιδιαίτερη σχέση με το αντικείμενο του κρασιού, που επισκέπτονται το οινοποιείο περιστασιακά, στο πλαίσιο της γενικότερης επίσκεψης στο νησί. Συνοψίζοντας, ο οινοτουρισμός στη νησί της Τήνου βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο, αφού ελάχιστα οινοποιεία είναι επαρκώς επισκέψιμα, με στοιχειώδεις υποδομές και παροχές στους επισκέπτες. Η γεωγραφική θέση του νησιού στις Κυκλάδες, οι πλούσιοι φυσικοί και πολιτιστικοί του πόροι, η ύπαρξη γηγενών ποικιλιών αλλά και άριστου εγκλιματισμού διαδεδομένων ποικιλιών, αποτελούν συγκριτικά πλεονεκτήματα για την οινοτουριστική ανάπτυξη του νησιού με τροχοπέδη την έλλειψη συνεργειών και συντονισμού ενεργειών σε συλλογικό επίπεδο καθώς και την ανεπαρκή αναπτυξιακή στήριξη και γραφειοκρατία σε θεσμικό επίπεδο. Σε όλα τα παραπάνω προστίθενται οι νέες συνθήκες που επιβάλλει η υγειονομική κρίση του Covid-19 με προτεραιότητα την ασφάλεια και την υγεία των επισκεπτών, την αξιοποίηση των υπαίθριων χώρων, την προσέγγιση ψηφιακών λύσεων και κυρίως τον επαναπροσδιορισμό του επισκέπτη και της εγχώριας αγοράς.

Abstract

With the elaboration of the present work, the methods and the perspectives of development of the wine tourism in the island of Tinos are sought, in the context of a wider strategy of promotion of the tourism of the region. This special form of tourism has the ability to operate in addition to the existing tourist product of the island which, for a long time, was limited to the traditional Greek model of tourism development "sun-sea" but also to the popular for the island religious-pilgrimage tourism. In particular, the current situation of the island is examined by the Demand, the visitors of the island, in order to identify the motives of the visit and the typology of the visitor while analyzing the views of winemakers, local authorities and partners (stakeholders). The analysis of the issue was approached by qualitative and quantitative methods. Regarding the primary research, the following was carried out: a) quantitative research, where a structured questionnaire was completed by people who visited the island of Tinos and b) qualitative research, in which semi-structured personal interviews of members of the local wine industry and the local government together with a representative sample of stakeholders, were listed and analyzed. The secondary research was carried out with the collection of bibliographic data in order to theoretically approach wine tourism as a special form of tourism, review and examples of good practices in Greece and the World as well as analysis of Supply and Demand and special and alternative forms of tourism on the island of Tinos. From the above it can be seen that the elements that compose the attractiveness of the winery as a tourist product are the primary motivation for the visit, pointing towards a mature wine lover who attaches importance to the special ‘storytelling’ by the creators - winemakers. The typology of the visitor is basically distinguished in "wine lovers" and repeaters on the island of Tinos, while one third are "occasional visitors", people without special relationship with the object of wine, who visit the winery occasionally, in the context of the general visit to the island. In summary, wine tourism on the island of Tinos is at an early stage, since few wineries are adequately visited, offering only basic infrastructure and facilities for visitors. The geographical position of the island in the Cyclades, its rich natural and cultural resources, the existence of indigenous varieties but also excellent the acclimatization of widespread varieties, are comparative advantages for the wine tourism development of the island counteracted, however, by lack of synergies and coordination, insufficient development support and bureaucracy at institutional level. Added to all of the above are the new conditions imposed by the Covid-19 health crisis with priority on the safety and health of visitors, the utilization of outdoor spaces, the approach of digital solutions and especially the redefinition of the visitor and the domestic market.