Εκχύλιση φαινολικών ουσιών από παραπροϊόντα κρόκου με χρήση πειραματικού σχεδιασμού και υγρής χρωματογραφίας – φασματομετρίας μάζας

Abstract

Το θέμα της παρούσας πτυχιακής αφορά την εκτίμηση του ολικού φαινολικού περιεχομένου, της αντιριζικής και αντιοξειδωτικής δράσης εκχυλισμάτων παραπροϊόντων κρόκου Κοζάνης με στόχο την αξιοποίηση των φαινολικών ενώσεων στην βιομηχανία τροφίμων ως ενισχυτικοί παράγοντες. Αναφέρθηκαν σημαντικές πληροφορίες για το φυτό Crocus sativus L. που αφορούν την καλλιέργεια και την συγκομιδή του καθώς και την χρηστικότητα του στην διατροφή αλλά και στην λαϊκή ιατρική, η οποία ώθησε τους επιστήμονες στην έρευνα των φαρμακευτικών του ιδιοτήτων. Στην συνέχεια αναπτύχθηκαν εν συντομία οι μέθοδοι εκχυλίσεων φαινολικών ενώσεων αιτιολογώντας την επιλογή της πράσινης τεχνικής της εκχύλισης με σύστημα υπερήχων (Ultrasound assisted extractiom, UAE) στο συγκεκριμένο πείραμα. Αναφορικά με το πειραματικό κομμάτι πραγματοποιήθηκε βελτιστοποίηση της διαδικασίας και για τους ακόλουθους παράγοντες: (α) περιεκτικότητα σε αιθανόλη (%) σε μείγμα διαλύτη νερού/αιθανόλης, β) χρόνος εκχύλισης (λεπτά), γ) ισχύς υπερήχων (%) και δ) αναλογία διαλύτη/υλικού (ml/g), με τη βοήθεια του πειραματικού σχεδιασμού Box-Behnken. Η μεταβλητή απόκρισης ήταν η περιεκτικότητα σε ολικές φαινολικές ενώσεις (TPC), όπως προσδιορίστηκε με τη μέθοδο Folin-Ciocalteu. Οι βελτιστοποιημένες συνθήκες, σύμφωνα με τον πειραματικό σχεδιασμό, έδωσαν αποτελέσματα TPC 90,2-799,2 mg GAE/100g ξηρού δείγματος. Επιπλέον εφαρμόστηκε η δοκιμασία της αναγωγικής - αντιοξειδωτικής ισχύος σιδήρου (FRAP) για την εκτίμηση της αντιοξειδωτικής δράσης των δειγμάτων, όπου και δόθηκε εύρος τιμών 14,6-119,5 mg Fe+2/g ξηρού δείγματος στις βέλτιστες συνθήκες, καθώς και η δοκιμασία ενεργότητας απορρόφησης σε 2,2'-Azino-bis-(3-ethylbenzothiazoline-6-sulfonic acid) (ABTS•+) για την εκτίμηση της αντιριζικής δράσης η οποία προσδιορίστηκε σε εύρος τιμών 3,5-18,0 mg TE/g ξηρού δείγματος στις βέλτιστες συνθήκες. Τέλος, πραγματοποιήθηκε τεχνική υγρής χρωματογραφίας-φασματομετρίας μάζας (LC-MS/MS) για την ταυτοποίηση χαρακτηριστικών φαινολικών ενώσεων στα εκχυλίσματα των παραπροϊόντων.