Η εκπροσώπηση των γυναικών Ρομά στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια ελληνική εκπαίδευση
The representation of Roma women in primary and secondary Greek education
Keywords
Ρομά ; Γυναίκες ; Συμπερίληψη ; Εκπαίδευση ; Σχολική ; Διαρροή ; ΑναλφαβητισμόςAbstract
Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η τεκμηρίωση μέσω βιβλιογραφικής μελέτης των πολιτισμικών εκείνων στοιχείων της κοινότητας Ρομά, που οδηγούν τις γυναίκες στην αποχή από την εκπαίδευση, τη σχολική διαρροή και τον αναλφαβητισμό. Για την συντάκτρια προκύπτει η αναγκαιότητα εξατομικευμένης προσέγγισης των γυναικών και κοριτσιών Ρομά στην κατεύθυνση της συμπερίληψης, προκειμένου να περιοριστεί το φαινόμενο της σχολικής διαρροής και αναλφαβητισμού από πλευράς τους. Η εργασία αποβλέπει στην ανάδειξη εκείνων των πολιτισμικών χαρακτηριστικών της κοινότητας Ρομά, που αποτρέπει ή απαγορεύει στις γυναίκες την εκπαίδευση, η οποία ωστόσο είναι το βασικό και ουσιώδες στοιχείο που θα τους δώσει την ευκαιρία να ενταχθούν στην ευρύτερη κοινωνία, εξαλείφοντας τα στερεότυπα και τις προκαταλήψεις εναντίον τους. Οι γυναίκες Ρομά βιώνουν τον ρατσισμό εις διπλούν, εκτός κοινότητας λόγω φυλής και εντός λόγω φύλου. Η ευαλωτότητά τους απορρέει από τους διαχωρισμούς που υφίσταται η κοινωνική ομάδα στην οποία ανήκουν αλλά και στην νοοτροπία που επικρατεί εντός αυτής της ομάδας για τον ρόλο της γυναίκας, που δεν απολαμβάνει τα ίδια δικαιώματα με τις υπόλοιπες γυναίκες για τις οποίες έχουν θεσμικά κατοχυρωθεί. Ανήκει δηλαδή σε ένα σύστημα δικαίου εθιμικό, που δεν ακολουθεί το επίσημο θεσμικό της υπόλοιπης κοινωνίας. Στην εργασία παρουσιάζονται τα αίτια που υποχρεώνουν τις γυναίκες Ρομά εκούσια ή ακούσια να απέχουν της παρεχόμενης από τους θεσμούς της πολιτείας παιδείας. Κατόπιν, γίνεται αναφορά σε δράσεις, προγράμματα και έργα που κινούνται στην κατεύθυνση της ενδυνάμωσης των γυναικών, ενώ στο τέλος παρατίθενται συμπερασματικά εκείνα τα μέτρα που κρίνονται απαραίτητα ώστε να μειωθεί η σχολική διαρροή από πλευράς κοριτσιών Ρομά. Η παρούσα εργασία είναι βιβλιογραφική και έχει αποθησαυρίσει από βιβλία, επιστημονικά άρθρα, νομικά κείμενα και διαδικτυακές πηγές τα στοιχεία που τεκμηριώνουν την πρόθεση της συντάκτριας. Οι πηγές που μελετήθηκαν επιλέχθηκαν με κριτήριο της άντλησης στοιχείων για τον πολιτισμό των Ρομά και της θέσης των γυναικών σε αυτόν τον πολιτισμό τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες, για να διαπιστωθεί και να τεκμηριωθεί ο συσχετισμός της θέσης τους με την αποχή από την εκπαίδευση. Παράλληλα, αναζητήθηκαν πληροφορίες για έργα, σχέδια δράσης και προγράμματα ενδυνάμωσης των γυναικών Ρομά σε επίπεδο εθνικό και Ευρωπαϊκό, ώστε να ενισχυθεί η θέση της συντάκτριας σχετικά με την αναγκαιότητα εξατομικευμένων προσεγγίσεων ως προς τις γυναίκες Ρομά.
Abstract
The purpose of this work is to document through a bibliographic study the cultural elements of the Roma community that lead women to abstain from education, resulting in school dropout and illiteracy. For the editor, the necessity of an individualized approach to Roma women and girls in the direction of inclusion arises in order to limit the phenomenon of school dropout and illiteracy on their part. The work aims to highlight those cultural characteristics of the Roma community that prevents or prohibits women from accessing education, which is the basic and essential element that will give them the opportunity to join the wider society, eliminating stereotypes and prejudices against them. Roma women experience double racism, outside the community due to race and within the community due to gender. Their vulnerability stems from the divisions that exist in the social group to which they belong, and from the mentality that prevails within this group about the role of women, who do not enjoy the same rights as other women for whom these rights are institutionally guaranteed. That is, they belong to a system of customary law that does not follow the official institutional system of the rest of society. The paper presents the reasons that compel Roma women, voluntarily or involuntarily, to refrain from the education provided by state institutions. It then references actions, programs and projects that move in the direction of women's empowerment, and concludes by listing measures that are deemed necessary to reduce school dropout among Roma girls. This work is bibliographic and has gathered data from books, scientific articles, legal texts and online sources to document the author's intention. Additionally, information was sought on projects, action plans and programs for the empowerment of Roma women at the national and European levels to reinforce the editor's position on the need for individualized approaches to Roma women.
Number of pages
32Faculty
Σχολή Επιστημών Υγείας & ΠρόνοιαςΣχολή Διοικητικών, Οικονομικών & Κοινωνικών Επιστημών
Academic Department
Τμήμα Βιοϊατρικών ΕπιστημώνΤμήμα Αγωγής και Φροντίδας στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία