Οργανοληπτική αξιολόγηση ενός δείγματος αφρωδών οίνων της ποικιλίας μοσχοφίλερο παρασκευασμένων με αυτόχθονες ζύμες
Sensory evaluation of a set of sparkling wines from the greek grape moschofilero, produced with different indigenous yeasts
Πτυχιακή εργασία
Συγγραφέας
Χαραλαμπάκης, Νικόλαος
Σπυρίδη, Ευαγγελία Αικατερίνη
Ημερομηνία
2025-02-21Επιβλέπων
Κουσίση, ΕλισάβετΛέξεις-κλειδιά
Μοσχοφίλερο ; Οργανοληπτική αξιολόγηση ; Ροζέ αφρώδεις ; Zygosaccharomyces Bailii ; Γηγενείς ζύμεςΠερίληψη
Το Μοσχοφίλερο αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές οινοποιήσιμες Ελληνικές ποικιλίες αμπέλου, η οποία ενώ παραδοσιακά χρησιμοποιείται στην παρασκευή ήρεμων λευκών και ροζέ οίνων, τα τελευταία χρόνια έχει αρχίσει να χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο και στην παραγωγή ροζέ αφρίζοντων οίνων. Στο πλαίσιο εφαρμογής διαφορετικών στελεχών ζυμομυκήτων για την παραγωγή αφρωδών οίνων από αυτή την ποικιλία, που παράχθηκαν στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος «Απομόνωση, Ταυτοποίηση ιθαγενών στελεχών ζυμομυκήτων στην κατεύθυνση παραγωγής οίνων υψηλής προστιθέμενης αξίας και Αξιολόγηση του αρωματικού δυναμικού των οίνων που θα προκύψουν», και μετά την ολοκλήρωση του παραπάνω προγράμματος, κρίθηκε σκόπιμο να αξιολογηθούν οι εν λόγω οίνοι, ως προς τα οργανοληπτικά τους χαρακτηριστικά όπως αυτά αποτυπώνονται, από το εκπαιδευμένο panel δοκιμαστών του τμήματος Επιστημών, Οίνου, Αμπέλου και Ποτών.
Έτσι, μελετήθηκαν έξι (6) δείγματα οίνων προερχομένων από οινοποιήσεις με τους ζυμομύκητες: S. cerevisiae S6, S. cerevisiae S20 και Z. Bailii, μετά από εμβολιασμούς είτε με μεμονωμένα στελέχη είτε με συνδυασμούς αυτών. Δέκα (10), μέλη του panel του Τμήματος Επιστημών Οίνου Αμπέλου και Ποτών, χρησιμοποίησαν ένα λεξιλόγιο από 13 περιγραφικούς όρους για το άρωμα (αξιολογώντας ξεχωριστά σε μύτη και στόμα), εφτά (7) όρους για τις γεύσεις, τις αισθήσεις στο στόμα, και την επίγευση, και δυο (2) όρους για οπτικά χαρακτηριστικά που σχετίζονται με τον αφρό των οίνων. Όλα τα δείγματα αξιολογήθηκαν ποσοτικά εις διπλούν από τον κάθε δοκιμαστή, ως προς τα παραπάνω χαρακτηριστικά με έντυπες φόρμες και τα αποτελέσματα μεταφέρθηκαν στο Excel.
Πραγματοποιήθηκε αμφίδρομη ανάλυση διακύμανσης με παράγοντες τα δείγματα και τους δοκιμαστές με τη χρήση του προγράμματος SPSS v.29. Η ανάλυση έδειξε ότι υπήρχαν στατιστικά σημαντικές διαφορές ανάμεσα στα δείγματα, ως προς τέσσερα (4) χαρακτηριστικά: 1) Άμεσα (αρώματα μύτης) φρουτώδη αρώματα πράσινου μήλου, αχλαδιού, μήλου, 2) Έμμεσα (αρώματα στόματος) αρώματα κουζίνας, 3) Αριθμό κορδονιών (όψη στο ποτήρι), και 4) Στεφάνης φυσαλίδων στην επιφάνεια (όψη στο ποτήρι). Για τα φρουτώδη αρώματα (πράσινο μήλο, αχλάδι, μήλο), την μεγαλύτερη τιμή, έδωσε το δείγμα, το οποίο ήταν εμβολιασμένο με S. cerevisiae S20 + Z. bailii. Αναφορικά με τα αρώματα κουζίνας στο στόμα, υπήρξε βαθμολόγηση κοντά στο μηδέν και στα έξι (6) δείγματα , όμως οι μοναδικές τιμές που φάνηκε να κάνουν τη διαφορά , με λίγο υψηλότερη βαθμολογία, ήταν αυτές των εμβολιασμένων δειγμάτων με S. cerevisiae S6 + Z. bailii αλλά και με S. cerevisiae S20 + S. cerevisiae S6. Σχετικά με τον αριθμό κορδονιών, το δείγμα εμβολιασμένο με S. cerevisiae S20+ Z. bailii σημείωσε την μεγαλύτερη τιμή από τα υπόλοιπους οίνους, και τα δείγματα εμβολιασμένα με S. cerevisiae S20 και S. cerevisiae S6 είχαν την χαμηλότερη τιμή. Τέλος, όσον αφορά τη στεφάνη φυσαλίδων στην επιφάνεια, την μεγαλύτερη τιμή είχε το δείγμα εμβολιασμένο με S. cerevisiae S20 + S. cerevisiae S6 +Z. bailii , με το δείγμα S. cerevisiae S6+ Z. bailii να παρουσιάζει χαμηλότερες τιμές. Την μικρότερη βαθμολογία στο παραπάνω χαρακτηριστικό, παρουσίασε ο οίνος που είχε εμβολιαστεί με S. cerevisiae S6. Στα υπόλοιπα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά δεν βρέθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ των οίνων.
Περίληψη
Moschofilero, one of the most important Greek winemaking grapes, is traditionally used for making still white or rose wines. In recent years its vinification for the production of sparkling wines has gained an increasing attention. After closure of a research programme that aimed at the isolation of certain indigenous Greek yeasts, it was considered of interest to assess a set of sparkling Moschofilero wines, produced by different Saccaromyces and Non-saccharomaces yeasts, on their sensory profiles by the trained wine panel of the Department of Wine, Vine and Beverage Sciences in the University of West Attica.
Therefore six (6) sparkling wine samples resulting from the vinification by three yeast strains namely: S. cerevisiae S6, S. cerevisiae S20 and Z. Bailii, either as single inoculums or as co-cultures, were studied on their sensory properties, by ten (10) people, members of the trained panel of the Department of Wine, Vine and Beverage Sciences of the university.
Panelists generated a vocabulary of 13 aroma terms (later scored both in nose and in mouth), 7 terms describing basic tastes, mouthfeel and aftertaste, and two terms describing the foam aspects of the appearance of the wines. Subsequently all wine samples were assessed quantitatively on the above characters by each panelist in duplicate. Results were collected in ballots, transferred to Excel and subsequently subjected to a two -way analyses of variance with product and assessor as factors.
Statistically significant differences were found in four (4) characteristics: 1) fruity aroma: green apple, pear, apple (in the nose), 2) canned/cooked aroma (in mouth), 3) quantitative presence of effervescence, and 4) quantitative presence of collar foam. For the fruity aroma: green apple, pear, apple, the value that stood out was the one of the wines inoculated with Saccharomyces cerevisiae S20 + Zygosaccharomyces bailii. In terms of the canned/cooked aroma (in mouth), scores for most samples were close to zero, with the exception of the samples made with Saccharomyces cerevisiae S6 + Zygosaccharomyces bailii and with Saccharomyces cerevisiae S20 + Saccharomyces cerevisiae S6, demonstrating slightly higher scores. Regarding the quantitative presence of effervescence, the samples inoculated with Saccharomyces cerevisiae S20+ Zygosaccharomyces bailii scored the highest value, while samples inoculated with Saccharomyces cerevisiae S20 and Saccharomyces cerevisiae S6 scored the lowest values. Finally, related to the presence of collar foam, higher values for that attribute were scored for the wine inoculated with Saccharomyces cerevisiae S20 + Saccharomyces cerevisiae S6 + Zygosaccharomyces bailii, followed by the sample inoculated with Saccharomyces cerevisiae S6+ Zygosaccharomyces bailii showing slightly lower values. The lowest score for that character was given to the wine made with Saccharomyces cerevisiae S6, only. For the remaining sensory characters, no significant differences were found.