Συγκριτική μελέτη φλοιού εσπεριδοειδών με χρήση ενόργανων αναλυτικών τεχνικών και στατιστικής ανάλυσης

Abstract

Τα φρούτα του γένους Citrus, γνωστά ως εσπεριδοειδή, συγκαταλέγονται στα πιο ευρέως καλλιεργούμενα είδη παγκοσμίως, η παραγωγή και η βιομηχανική επεξεργασία των οποίων παρουσιάζουν συνεχή αύξηση, λόγω της μεγάλης ζήτησής τους και των πολλαπλών δυνατοτήτων αξιοποίησή τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή μεγάλου όγκου αποβλήτων από τα παραπροϊόντα, με τον φλοιό να αποτελεί το κύριο υπόλειμμα, η περαιτέρω αξιοποίηση του οποίου κρίνεται ως επιτακτική ανάγκη λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς του σε βιοδραστικές ενώσεις. Στην παρούσα μελέτη επιλέχθηκαν έξι διαφορετικά εσπεριδοειδή (Κουμκουάτ, Πορτοκάλι, Λεμόνι, Κλημεντίνη, Κόκκινο Γκρέιπφρουτ και Κίτρινο Γκρέιπφρουτ) με σκοπό την συγκριτική μελέτη των φλοιών τους, εφαρμόζοντας ταχείες και μη καταστρεπτικές ενόργανες αναλυτικές τεχνικές μεταξύ των οποίων, τη φασματοσκοπία υπερύθρου (ATR-FTIR), φασματοφωτομετρικές μεθόδους, την ανάλυση υφής εικόνας ενώ προσδιορίστηκαν και διάφορες φυσικοχημικές παράμετροι των φλοιών. Από τα χαρακτηριστικά υφής που προέκυψαν από την ανάλυση εικόνας επιτεύχθηκε η διάκριση των φλοιών βάσει της ομοιομορφίας της δομής τους, με τους φλοιούς του λεμονιού και του κίτρινου γκρέιπφρουτ να εμφανίζουν την μεγαλύτερη ομοιομορφία, ενώ αντίθετα οι φλοιοί της κλημεντίνης και του κόκκινου γκρέιπφρουτ παρουσίασαν την πιο ανομοιόμορφη υφή. Οι φυσικοχημικές παράμετροι επέτρεψαν την αξιολόγηση των ποιοτικών χαρακτηριστικών των νωπών φλοιών, ενώ η υψηλή περιεκτικότητα των λυοφιλοποιημένων φλοιών σε ασκορβικό οξύ, και κυρίως του κόκκινου και του κίτρινου γκρέιπφρουτ, φαίνεται να ενισχύει την αντιοξειδωτική δράση των φλοιών. Το ολικό φαινολικό περιεχόμενο (TPC) και τα ολικά φλαβονοειδή (TFC), βρέθηκαν σε υψηλές συγκεντρώσεις, με τους λυοφιλοποιημένους φλοιούς του λεμονιού, του κόκκινου γκρέιπφρουτ και του κίτρινου γκρέιπφρουτ να παρουσιάζουν τις υψηλότερες τιμές, αποτελέσματα που έρχονται σε συμφωνία και με αυτά που προέκυψαν από την αποτίμηση των φασμάτων ATR-FTIR, στα οποία κυριάρχησαν ταινίες που σχετίζονται με πολυφαινολικές και αρωματικές ενώσεις. Τέλος, η σημαντική συμβολή των φαινολικών ενώσεων στην αντιοξειδωτική και στην αντιριζική δράση επιβεβαιώθηκε από τα αποτελέσματα των φασματοφωτομετρικών μεθόδων (FRAP, ABTS●+, TFC και TPC). Κατά συνέπεια, διαπιστώνεται η υψηλή βιοχημική και κατ’ επέκταση οικονομική αξία των φλοιών των εσπεριδοειδών, ενώ παράλληλα αναδεικνύεται η ανάγκη για περαιτέρω έρευνα.