Βιολογικά προϊόντα: απαιτήσεις, εμπόδια πιστοποίησης και διακίνησης, η θέση τους στην αγορά

Πολίτη, Νικολέττα

Organic products: requirements, certification and distribution obstacles, position on the market

Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία

Author

Πολίτη, Νικολέττα

Date

2021-07-13

Advisor

Tsakali, Efstathia

Μεταπτυχιακή Εργασία (1.858Mb)

Keywords

Συμβατική γεωργία ; Βιολογική γεωργία ; Βιολογικά προϊόντα ; Κανόνες παραγωγής ; Κανόνες διακίνησης

Abstract

Τις τελευταίες δεκαετίες, σε παγκόσμια κλίμακα έχει αναπτυχθεί ένα κίνημα υπέρ της διατήρησης, της προστασίας και της προαγωγής του φυσικού περιβάλλοντος αλλά και των ζώων. Το κίνημα αυτό σε συνδυασμό με τα διατροφικά σκάνδαλα αλλά και την αύξηση της ευαισθητοποίησης των καταναλωτών για τρόφιμα απαλλαγμένα από χημικά κατάλοιπα έχει στρέψει το παγκόσμιο ενδιαφέρον σε νέες εναλλακτικές μεθόδους γεωργίας, με κυρίαρχη τη βιολογική γεωργία. Μέσα από μελέτες που πραγματοποιούνται με ταχύς ρυθμούς η βιολογική παραγωγή έχει αποδείξει με τεκμήρια πως χάρη στη φιλική προς το περιβάλλον παραγωγική διαδικασία βοηθά την διατήρηση των οικοσυστημάτων και της βιοπικοιλότητας, τη διατήρηση της ποιότητας του νερού, την ενίσχυση την γονιμότητας του εδάφους κ.ά. Επίσης, τα τελικά προϊόντα είναι σε μεγάλο ποσοστό απαλλαγμένα από επιβλαβή συστατικά αλλά και υπολείμματα φυτοφαρμάκων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει θεσπίσει ειδικούς κανόνες για κάθε κατηγορία βιολογικού τροφίμου (φυτική και ζωική παραγωγή, οίνος, μαγιά κ.λπ.) αλλά και ειδικούς κανόνες επισήμανσης οι οποίοι πρέπει να ακολουθούνται αυστηρά καθώς οι επιχειρήσεις ελέγχονται από τους αρμόδιους φορείς σχετικά με τη συμμόρφωση σε αυτούς, για να μπορούν εν τέλη τα προϊόντα να χαρακτηριστούν βιολογικά και να προωθηθούν στην αγορά για τελική κατανάλωση. Παρά την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση των βιολογικών προιόντων, εμφανίζονται προ-βλήματα σχετικά με την άμεση εύρεση αυτών από τους καταναλωτές γεγονός που επηρεάζει αρνητικά τις πωλήσεις τους. Επίσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω διαφόρων κινημάτων προσπαθεί να ενισχύει την εν λόγο μέθοδο γεωργίας θέτοντας σχετικούς Ευρωπαϊκούς στόχους, εκδίδοντας νέους κανονισμούς και νομοθεσίες και στηρίζοντας σε όλους τους τομείς τον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα. Στη συγκεκριμένη εργασία και ειδικότερα στο κεφάλαιο 1 πραγματοποιείται μια εισαγωγή στη βιολογική-συμβατική γεωργία και κτηνοτροφία. Στο κεφάλαιο 2 αναλύονται οι ορισμοί της εν λόγο γεωργίας, οι επιπτώσεις των συμβατικών προϊόντων καθώς και τα οφέλη των βιολογικών. Στη συνέχεια στο κεφάλαιο 3 αναλύονται οι κανόνες πιστοποίησης βιολογικών προϊόντων ενώ στο κεφάλαιο 4 αναλύονται οι παράγοντες ζήτησης και διακίνησής τους. Στο κεφάλαιο 5 αναπτύσσεται η έννοια του συστήματος ιχνηλασιμότητας και στο κεφάλαιο 6 οι έννοιες των συστημάτων απόσυρσης και ανάκλησης. Στο κεφάλαιο 7 αναλύεται η θέση των βιολογικών προϊόντων στο κόσμο, στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Τέλος, στο κεφάλαιο 8 αναφέρονται οι επιδράσεις που ενδέχεται να εμφανιστούν στο βιολογικό τομέα μετά την πανδημία της νόσου του κορωνοιού covid-19.

Abstract

In recent decades, a worldwide movement has been developed in favor of the preservation, protection and promotion of the natural environment and animals. This movement in combination with the food scandals but also the increase of consumer awareness for food free from chemical residues has turned the global interest to new alternative farming methods, with or-ganic farming predominating. Through fast-paced studies, organic production has proved that, thanks to the environmentally friendly production process, it helps maintain ecosystems and biodiversity, maintain water quality, enhance soil fertility, etc. Also, the final products are largely free of harmful ingredients and pesticide residues. The European Union has established specific rules for each organic food category (production of plants and animals, wine, yeast, etc.), but also special labeling rules that must be strictly followed by the companies. The companies are checked for the compliance with the above label-ing rules by the competent bodies, so as the products can eventually be classified as organic and marketed for final consumption. Despite the growing demand for organic products, consumers can barely find them and this unavailability affects their sales. The European Union, through various movements, is also trying to strengthen this method of agriculture by setting relevant European targets, adopting new regulations and legislation and supporting the primary and secondary sectors in all areas. The whole thesis and especially the chapter 1 is about an introduction to organic-conventional agriculture and animal husbandry. The chapter 2 analyzes the definitions of this agriculture, the effects of conventional products as well as the benefits of organic. Then in chapter 3 the rules of certification of organic products are analyzed while in chapter 4 the factors of their demand and distribution are analyzed. The chapter 5 refers the concept of the traceability system and chap-ter 6 the concepts of withdrawal and recall systems. The chapter 7 analyzes the position of or-ganic products in the world, in Europe and in Greece. Finally, the chapter 8 mentions the effects that may occur in the biological field after the pandemic of covid-19 disease.