Μέθοδοι εκχύλισης και βιολογικές ιδιότητες αιθέριων ελαίων και βιοδραστικών ουσιών από παραπροϊόντα αρωματικών φυτών
Extraction methods and biological properties of essential oils and bioactive compounds from aromatic plant by-products
Λέξεις-κλειδιά
Αρωματικά φυτά ; Παραπροϊόντα ; Βιοδραστικές ουσίες ; Αιθέρια έλαιαΠερίληψη
Η παρούσα πτυχιακή εργασία ασχολείται με τις μέθοδους εκχύλισης και
τις ιδιότητες των αιθέριων ελαίων και των βιοδραστικών ουσιών που
παραλαμβάνονται από τα παραπροϊόντα των αρωματικών φυτών. Τα
παραπροϊόντα των αρωματικών φυτών περιέχουν υψηλές συγκεντρώσεις
βιοδραστικών συστατικών και αιθέριων ελαίων, τα οποία μπορεί να αξιοποιήσει
ο άνθρωπος ώστε να παράγει νέα προϊόντα, με υψηλή προστιθέμενη αξία. Οι
δευτερογενείς μεταβολίτες των φυτών, στους οποίους ανήκουν οι βιοδραστικές
ενώσεις, έχουν ως κύριο ρόλο την ενίσχυση της άμυνας του φυτού και να το
προστατεύουν από τις αντίξοες βιοτικές και αβιοτικές συνθήκες. Οι κυριότερες
κατηγορίες βιοδραστικών ενώσεων είναι τα φαινυλοπροπανοειδή, τα
τερπενοειδή και τα αλκαλοειδή, ενώ τα αιθέρια έλαια είναι κυρίως τερπενοειδείς
ενώσεις. Η παραλαβή των βιοδραστικών ενώσεων από παραπροϊόντα
αρωματικών φυτών πραγματοποιείται με τη βοήθεια διαφόρων τεχνικών
εκχύλισης, είτε συμβατικές, όπως η διαβροχή, η έγχυση, η εξίκμαση ή η
εκχύλιση Soxhlet είτε μη συμβατικές, όπως η εκχύλιση με υπερήχους, με
υπερκρίσιμα υγρά, με τη βοήθεια μικροκυμάτων ή με παλμικά ηλεκτρικά πεδία.
Επίσης, για την παραλαβή αιθέριων ελαίων μπορεί να χρησιμοποιηθεί
απόσταξη ή η μηχανική συμπίεση. Τα αιθέρια έλαια και οι βιοδραστικές ενώσεις
είναι δυνητικά πιθανόν να αξιοποιηθούν από τη βιομηχανία τροφίμων ως
καρυκεύματα, ως χρωστικές ή ως συντηρητικά των τροφίμων και στο σύνολό
τους δρουν προστατευτικά για τον ανθρώπινο οργανισμό καθώς, μπορούν να
αναπτύξουν αντιοξειδωτική, αντιμικροβιακή και καρδιοπροστατευτική δράση.
Περίληψη
This thesis deals with the extraction methods and properties of essential
oils and bioactive substances obtained from the by-products of aromatic plants.
The by-products of aromatic plants contain high concentrations of bioactive
components and essential oils, which can be exploited by humans to produce
new products with high added value. In particular, the secondary metabolites
of plants are compounds whose role is to enhance the plant's defense and
protect it from adverse biotic and abiotic conditions. The main groups of
bioactive compounds are phenylpropanoids, terpenoids and alkaloids, while
essential oils mainly include terpenoid compounds. Various extraction
techniques, conventional such as maceration, infusion, percolation or Soxhlet
extraction, or non-conventional, such as ultrasound assisted extraction,
supercritical fluid extraction, microwave-assisted extraction or extraction with
pulsed electric fields, are used to obtain the bioactive compounds from the byproducts
of aromatic plants. Distillation or mechanical compression can be used
to obtain essential oils. Essential oils and bioactive compounds can be used in
the food industry as seasonings, as colorants or as food preservatives since
they can act protectively for the human health as they can present antioxidant,
antimicrobial and cardioprotective effects.