Μελέτη των ποιοτικών χαρακτηριστικών ελαιόλαδου εμπλουτισμένου με αιθέριο έλαιο ματζουράνας
Study of the quality characteristics of olive oil enriched wih marjoram essential oil
Πτυχιακή εργασία
Author
Αθανασίου, Καλλιόπη
Γεωργοπούλου, Μαρία - Περιστέρα
Date
2024-03-15Advisor
Revelou, Panagiota-KyriakiKeywords
Ελαιόλαδο ; Αιθέριο έλαιο ; ΜαντζουράναAbstract
Ο εμπλουτισμός ελαιόλαδων με ποικίλους αρωματικούς παράγοντες, όπως το αιθέριο έλαιο του αρωματικού φυτού μαντζουράνας, συμβάλλει στην ανάπτυξη καινοτόμων εμπλουτισμένων προϊόντων ελαιόλαδου, ικανοποιώντας τις προσδοκίες του καταναλωτικού κοινού για νέα πλούσια θερμιδικά και διατροφικά προϊόντα, με ιδιάζοντα αισθητηριακά χαρακτηριστικά. Στην παρούσα πτυχιακή πραγματοποιήθηκε ο εμπλουτισμός δειγμάτων εξαιρετικά παρθένου ελαιόλαδου με αιθέριο έλαιο μαντζουράνας και μελετήθηκαν τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των δειγμάτων, τα οποία διατηρήθηκαν σε διαφορετικές συνθήκες αποθήκευσης. Για τον σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκαν πειραματικοί προσδιορισμοί και αναλύσεις σε 4 διαφορετικά χρονικά διαστήματα (συνολική διάρκεια μελέτης 7 εβδομάδες με αναλύσεις ανά 2 εβδομάδες). Πιο συγκεκριμένα για τα δείγματα προσδιορίστηκε ο αριθμός οξύτητας, ο αριθμός υπεροξειδίων, πραγματοποιήθηκε φασματοφωτομετρική εξέταση στο υπεριώδες καθώς και φασματομετρία μαζών LC/MS για την ταυτοποίηση των περιεχομένων φαινολικών ενώσεων στα υπό μελέτη δείγματα. Με βάση τα λαμβανόμενα αποτελέσματα, ο αριθμός οξύτητας των εμπλουτισμένων δειγμάτων δεν αυξήθηκε σημαντικά, συγκρινόμενος δε με τα μη εμπλουτισμένα δείγματα αντίστοιχης αποθήκευσης, φαίνεται το αιθέριο έλαιο μαντζουράνας να μην επηρεάζει την μεταβολή της οξύτητας των ελαιόλαδων κατά την αποθήκευση. Ο αριθμός υπεροξειδίων παρουσίασε αξιοσημείωτη αύξηση στα δείγματα, εμπλουτισμένα και μη, που εκτέθηκαν στο φως, ενώ τα δείγματα που αποθηκεύτηκαν σε σκιά διατήρησαν αποδεκτές τιμές για την κατηγορία «εξαιρετικά παρθένο». Κατά τη φασματοφωτομετρική εξέταση στο υπεριώδες φάσμα διαπιστώθηκε, μέσω του υπολογισμού των συντελεστών απόσβεσης Κ232, Κ270 και του δείκτη ΔΚ, η ύπαρξη τόσο πρωτογενών όσο και δευτερογενών προϊόντων ποιοτικής υποβάθμισης των δειγμάτων ελαιολάδου, που συμβαίνει φυσιολογικά με την αποθήκευση, και οφείλεται πιθανόν σε αντιδράσεις οξείδωσης, υδρόλυσης και φωτοξείδωσης (για τα εκτεθειμένα στο φως δείγματα). Τόσο στον αριθμό υπεροξειδίων όσο και στην φασματοφωτομετρική εξέταση, φάνηκε ότι ο φωτοξείδωση διαδραμάτισε σημαντικότερο ρόλο στην διαμόρφωση των παραλαμβανόμενων τιμών των ποιοτικών παραμέτρων από ότι το αιθέριο έλαιο μαντζουράνας, η προσθήκη του οποίου δεν καθυστέρησε την ποιοτική υποβάθμιση των δειγμάτων ελαιόλαδου. Τέλος, δεν παρατηρήθηκε μετανάστευση φαινολικών ουσιών από το αιθέριο έλαιο μαντζουράνας προς στο ελαιόλαδο, μονάχα παρατηρήθηκε η ποσοτική ενίσχυση του σε βιοδραστικές ενώσεις που ήδη προϋπήρχαν
Abstract
The enrichment of olive oils with a variety of aromatic agents, such as the essential oil of the aromatic plant marjoram, contributes to the development of innovative enriched olive oil products, satisfying the expectations of the consumer for new rich caloric and nutritional products with unique sensory characteristics. In this thesis, the enrichment of Extra Virgin Olive Oil samples with marjoram essential oil was carried out and the quality characteristics of the samples, which were kept under different storage conditions, were studied. For this purpose, experimental determinations and analyses were carried out at 4 different time intervals (total duration of the study 7 weeks with analyses every 2 weeks). More specifically, the acid number, the peroxide number, ultraviolet spectrophotometry and mass spectrophotometry were carried out for the determination of the phenolic compound contents of the samples under study. Based on the obtained results, the acidity number of the enriched samples did not increase significantly, compared to the non-enriched samples of the same storage, it seems that marjoram essential oil does not affect the change in acidity of the olive oils during storage. The peroxide number showed a noticeable increase in samples, both enriched and not, exposed to light, while samples stored in the shade maintained acceptable values for the category 'extra virgin'. Spectrophotometry in the ultraviolet spectrum revealed, through the calculation of the extinction coefficients K232, K270 and the DK index, the existence of both primary and secondary products of quality degradation of the olive oil samples, which occurs naturally with storage, and is probably due to oxidation, hydrolysis and photo-oxidation reactions (for the light-exposed samples). In both the peroxide number and spectrophotometric examination, it appeared that photooxidation played a more important role in shaping the obtained values of the quality parameters than marjoram essential oil, the addition of which did not delay the quality degradation of the olive oil samples. Finally, no migration of phenolic substances from marjoram essential oil to olive oil was observed, only a quantitative enhancement of bioactive compounds already present was observed.