Βιολειτουργικά τρόφιμα: Τάσεις, προοπτικές και προαγωγή της υγείας

Abstract

Τα τελευταία χρόνια οι άνθρωποι έχουν αλλάξει την αντίληψη για τη διατροφή και δεν καταναλώνουν μόνο τρόφιμα που θα τους μειώσουν το αίσθημα πείνας αλλά θα τους παρέχουν και θρεπτικά συστατικά συμβάλλοντας στην προαγωγή της υγείας. Τα τρόφιμα που θα τους παρέχουν πέρα της διατροφικής αξίας και θετικά αποτελέσματα ονομάστηκαν λειτουργικά τρόφιμα. Τα λειτουργικά τρόφιμα μπορεί να είναι είτε φυσικά είτε επεξεργασμένα χρησιμοποιώντας τη τεχνική της ενθυλάκωσης βιοδραστικών συστατικών. Δεν πραγματοποιείται απευθείας τοποθέτηση των λειτουργικών συστατικών αλλά με μεθόδους ενθυλάκωσης και χρήσης βιοπολυμερών, καθώς είναι ευαίσθητα στις συνθήκες περιβάλλοντος. Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι τα απόβλητα ή τα υποπροϊόντα βιομηχανιών τροφίμων αποτελούν πλούσια πηγή τέτοιων συστατικών και έτσι σκόπιμο θα ήταν να αξιοποιηθούν για τη δημιουργία λειτουργικών τροφίμων. Στα βιοδραστικά συστατικά ανήκουν τα προβιοτικά-πρεβιοτικά, οι διαιτητικές ίνες, τα λιπαρά οξέα, τα καροτενοειδή, οι φυτοστερόλες, οι πολυφαινόλες, οι πρωτεΐνες-πεπτίδια, οι βιταμίνες και τα μέταλλα με σημαντικές επιδράσεις στην υγεία. Στην κατηγορία αυτών των τροφίμων περιλαμβάνονται και τρόφιμα για ειδικές διατροφικές χρήσεις. Για πολλούς επιστήμονες, κυρίως των Ηνωμένων Πολιτειών, η ομάδα αυτή περιλαμβάνει και νέες κατηγορίες τροφίμων, όπως τα τροφοφάρμακα. Στα τροφοφάρμακα που έχουν ως σκοπό, είτε την πρόληψη, είτε τη θεραπεία ασθενειών ανήκουν τα συμπληρώματα διατροφής, που έχουν κοινή μορφή. Μία νέα τάση αποτελούν τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα όπου πέρα των πλεονεκτημάτων που παρουσιάζουν, δεν έχουν γίνει αποδεκτά από τους καταναλωτές λόγω της μη καλής κατανόησης μεταφοράς ζωικών γονιδίων σε φυτικά προϊόντα και το αντίστροφο αλλά και των ανεπαρκών πληροφοριών για τις επιδράσεις τους στο μέλλον. Οι κατασκευαστές αποφεύγουν την αναγραφή στην ετικέτα, των τροφίμων που προέρχονται από γενετική τροποποίηση, επειδή μπορεί να επηρεαστεί η ζήτηση του προϊόντος. Τέλος, μία νέα τάση στην αγορά, είναι οι υπερτροφές που έχουν λάβει μεγάλη απήχηση, λόγω των εξαιρετικών τους ιδιοτήτων και της προαγωγής της υγείας. Οι υπερτροφές είναι είτε εγχώριες φυσικές τροφές είτε «εξωτικές» χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, που περιέχουν εξαιρετικά υψηλές συγκεντρώσεις συγκεκριμένων λειτουργικών συστατικών.