Εφαρμογή συμβατικών και νέων μεθόδων ξήρανσης για την αξιοποίηση παραπροϊόντων αγροδιατροφικού τομέα
Application of conventional and novel drying methods for the valorization of agri-food sector by-products

Πτυχιακή εργασία
Συγγραφέας
Κατσαούνια, Αθηνά
Μπαλαούρας Χιμένες, Βασίλειος
Ημερομηνία
2025-02-18Επιβλέπων
Xanthakis, EpameinondasΛέξεις-κλειδιά
Βιωσιμότητα ; Ξήρανση ; Παραπροϊόντα τροφίμων ; Βιοδραστικά συστατικά ; Αγροδιατροφικός τομέας ; Υβριδικές τεχνικέςΠερίληψη
Το παγκόσμιο ενδιαφέρον όσον αφορά τα θέματα της βιωσιμότητας ολοένα και αυξάνεται. Μία σημαντική πτυχή αυτού του ενδιαφέροντος είναι η μετατροπή των παραπροϊόντων του αγροδιατροφικού τομέα και η κατάλληλη αξιοποίησή τους. Αυτά τα προϊόντα περιλαμβάνουν υπολείμματα από την φυτική και ζωική παραγωγή καθώς και τα παραπροϊόντα από τις μονάδες επεξεργασίας τους. Ενώ αυτά τα υλικά έχουν σημαντικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις εάν απορριφθούν ακατάλληλα, αποτελούν σημαντικές πηγές βιοδραστικών συστατικών, όταν γίνει η κατάλληλη επεξεργασία τους. Ένα κρίσιμο βήμα στην αποτελεσματική τους χρήση είναι η διαδικασία της ξήρανσης. Η ξήρανση διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στη ανάκτηση των βιοενεργών συστατικών, την βελτίωση των φυσικοχημικών χαρακτηριστικών και τη δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης των γεωργικών αυτών παραπροϊόντων στις βιομηχανίες τροφίμων, φαρμακευτικών προϊόντων, καλλυντικών, ζωοτροφών κ.ά. Μέσω της ξήρανσης μειώνεται η περιεκτικότητα σε υγρασία με αποτέλεσμα να αναστέλλεται η μικροβιακή δραστηριότητα άρα και η αλλοίωση των συγκεκριμένων παραπροϊόντων με αποτέλεσμα να επιτυγχάνεται η μη αλλοίωση των συστατικών τους, αλλά και η επέκταση της διάρκειας ζωής τους, μειώνεται ο όγκος τους και αυξάνεται η ευελιξία διαχείρισης τους. Ένα ακόμα όφελος από την χρήση της ξήρανσης είναι η διατήρηση των επιπέδων των βιοδραστικών τους ενώσεων μετά την επεξεργασία τους, μετατρέποντάς τα παράλληλα σε προϊόντα με προστιθέμενη αξία, συνεισφέροντας με αυτόν τον τρόπο την κερδοφορία των επιχειρήσεων, που δραστηριοποιούνται στον αγροδιατροφικό τομέα. Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αναπτυχθεί και μελετηθεί ποικίλες μέθοδοι ξήρανσης για την αξιοποίηση αυτών των παραπροϊόντων. Για να επιλεχθεί η καταλληλότερη μέθοδος, η οποία θα παράγει ένα λειτουργικό και οικονομικά αποδοτικό προϊόν θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το είδος του παραπροϊόντος, αλλά και ο σκοπός για τον οποίο προορίζεται η αξιοποίησή του. Η παρούσα μελέτη επικεντρώνεται στην ανάγκη διαχείρισης αυτών των παραπροϊόντων, εξετάζοντας τόσο τις συμβατικές όσο και τις σύγχρονες μεθόδους ξήρανσης. Αναλύεται επίσης, η αποτελεσματικότητα των υβριδικών τεχνικών ξήρανσης, καθώς και των επιμέρους μεθόδων που εφαρμόζονται κατά την επεξεργασία τους, με στόχο την επίτευξη της πιο οικονομικά συμφέρουσας και περιβαλλοντικά βιώσιμης προσέγγισης για τη διαχείρισή των παραπροϊόντων.
Περίληψη
Global interest in sustainability issues is steadily increasing. One important aspect of this interest is the conversion of agri-food byproducts and their appropriate valorization and utilization. These byproducts include residues from plant and animal production, as well as byproducts from their respective processing units. While these materials pose significant environmental impacts if discarded improperly, they become important sources of bioactive components when subjected to appropriate processing. A critical step in their effective utilization is the drying process. Mild drying processes play a vital role in preserving bioactive components, enhancing physicochemical properties, and enabling the reuse of these agricultural byproducts in the food, pharmaceutical, cosmetic, and animal feed industries, among others. By lowering the moisture content, drying inhibits microbial activity and thus prevents spoilage, preserving the components of these byproducts and extending their shelf life. However, the most significant benefit of mild drying is the retention of bioactive compound levels after processing, simultaneously converting these materials into value-added products and offering an opportunity for increased revenue in the agri-food sector. Over the past few decades, various drying methods have been developed and studied for the utilization of these by-products. To select the most appropriate method, which will yield a functional and cost-effective product, it should be considered both the type of the by-product and the intended purpose of its utilization. This study focuses on the management these byproducts and the incorporation of both conventional and modern drying methods. While, it is also exploring the effectiveness of hybrid drying techniques and the associated processing methods, aiming to identify the most cost-effective and environmentally sustainable strategy for the management of specific by-products.