Παρουσία μυκοτοξίνης Μ1 σε δείγματα γάλακτος (αγελαδινό - αιγοπρόβειο) ελληνικής αγοράς την τελευταία διετία (2022 - 2024)
Presence of mycotoxin M1 in milk samples (cow - sheep) from the Greek market in the last two years (2022-2024)

Πτυχιακή εργασία
Συγγραφέας
Πιτέλη, Κωνσταντίνα
Ημερομηνία
2025-02-26Επιβλέπων
Αντωνόπουλος, ΔιονύσιοςΛέξεις-κλειδιά
Γάλα ; Μυκοτοξίνες ; Αφλατοξίνη Β1 ; Αφλατοξίνη Μ1 ; Μέθοδος ΕlisaΠερίληψη
Το γάλα αποτελεί μία τροφή πλήρης και ισορροπημένη, υψηλής διατροφικής αξίας,
καθώς προσφέρει στον οργανισμό μακροθρεπτικά στοιχεία, δηλαδή πρωτεΐνες, λίπη,
υδατάνθρακες αλλά και μικροθρεπτικά στοιχεία, όπως βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία. Στη
συγκεκριμένη πτυχιακή εργασία εξετάζεται η παρουσία μυκοτοξινών, και συγκεκριμένα της
μυκοτοξίνης Μ1, στο αγελαδινό και στο κατσικίσιο γάλα που διατίθεται στην ελληνική αγορά
την χρονική περίοδο 2022-2024. Οι μυκοτοξίνες είναι τοξικές ουσίες που παράγονται από τον
μεταβολισμό ορισμένων μυκήτων και μέσω της διατροφικής αλυσίδας μπορούν να
μεταφερθούν στον άνθρωπο. Η κυριότερη μυκοτοξίνη του γάλακτος είναι η αφλατοξίνη Μ1.
Ο μύκητας Aspergillus flavus μπορεί να μολύνει ζωοτροφές και να παράγει την μυκοτοξίνη
Β1. Όταν τα ζώα τρώνε τη μολυσμένη τροφή, μεταβολίζουν μέρος της AFΒ1 σε AFΜ1, το
οποίο μέσω του μαστικού αδένα μεταφέρεται στο γάλα. Στην πειραματική διαδικασία της
εργασίας, εξετάζονται 124 δείγματα αγελαδινού γάλακτος και 27 δείγματα κατσικίσιου
γάλακτος ως προς την περιεκτικότητά τους σε αφλατοξίνη Μ1. Τα εξεταζόμενα δείγματα είναι
γάλατα που διατίθενται στην ελληνική αγορά. Πραγματοποιήθηκε ποιοτικός και ποσοτικός
προσδιορισμός της αφλατοξίνης Μ1 με τη μέθοδο Elisa. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι το
σύνολο των δειγμάτων (100%) ήταν εντός των νομοθετικών ορίων που έχουν τεθεί από την
ευρωπαϊκή και την ελληνική νομοθεσία. Ένας σημαντικός αριθμός δειγμάτων (21,77% του
αγελαδινού γάλακτος και 44,44% του κατσικίσιου γάλακτος) δεν παρουσιάζει ή παρουσιάζει
μόνο ίχνη από την μυκοτοξίνη Μ1. Συμπερασματικά, λοιπόν, το γάλα που διατίθεται στην
ελληνική αγορά είναι ασφαλές από μυκοτοξίνες. Οι καλλιεργητές φυτικών πρώτων υλών που
προορίζονται για ζωοτροφές, οι παραγωγοί ζωοτροφών, αλλά και οι γαλακτοπαραγωγοί
φαίνεται ότι έχουν αναπτύξει την τεχνογνωσία ώστε να περιορίσουν δραστικά την ανάπτυξη
μυκήτων και την εμφάνιση μυκοτοξίνης Μ1 στο ελληνικό παραγόμενο γάλα.
Περίληψη
Milk is a complete and balanced food, of high nutritional value, as it provides the body
with macronutrients, i.e. proteins, fats, carbohydrates, but also micronutrients, such as vitamins
and minerals. In this particular thesis, the presence of mycotoxins, specifically mycotoxin M1,
in cow and sheep milk available on the Greek market in the period 2022-2024 is examined.
Mycotoxins are toxic substances produced by the metabolism of certain fungi and through the
food chain could be transferred to humans. The main mycotoxin in milk is aflatoxin M1. The
fungus Aspergillus flavus contaminates animal feed and produces aflatoxin B1. When animals
eat the contaminated feed, they metabolize part of the AFB1 to AFM1, which through the
mammary gland is transferred to the milk. In the experimental procedure of the work, 124
samples of cow's milk and 27 samples of goat's milk are examined for their content aflatoxin
M1. The examined samples are milk available on the Greek market. A qualitative and
quantitative determination of aflatoxin M1 was performed using the Elisa method. The results
showed that all the samples (100%) were within the legislative limits limits set by European
and Greek legislation. A significant number of samples (21.77% of cow's milk and 44.44% of
goat's milk) show no or only traces of mycotoxin M1. In conclusion, therefore, the milk
available on the Greek market is safe from mycotoxins. It appears that dairy farmers, producers
of animal feed, and growers of plant raw materials for animal feed have mastered the
knowledge and the technique of significantly reducing the growth of fungus and the presence
of mycotoxin M1 in Greek-produced milk.